مادربورد یکی از مهمترین قطعات رایانه شخصی است و در واقع پایه و اساسی بوده که سایر قطعات سخت افزاری یک سیستم رایانه ای روی آن قرار می گیرد. بنابراین عدم وجود مادربورد به منزله عدم داشتن یک سیستم کامپیوتری است.
در این مقاله قصد داریم شما را بیشتر با مادربوردهای گیمینگ آشنا سازیم. پیشتر با مقوله مادبورد آشنایی پیدا کردید و حال نوبت به معرفی نوع گیمینگ آن رسیده که بیشتر افراد علاقمند به سیستم های گیمینگ رایانه ای مایل هستند درباره این نوع قطعه اطلاعات بیشتری داشته باشند. اگر قصد دارید بزودی یک سیستم رایانه ای گیمینگ اسمبل یا جمع آوری کنید، قطعا باید در خرید مادربورد آن دقت بالایی به خرج دهید. در غیر این صورت موفق به انتخاب یک مدل مناسب و کاربردی نخواهید شد. مادربوردهای گیمینگ انواعی دارند، اگرچه همگی از ساختار یکسانی برخوردار هستند.
در ابتدا با مادربورد آشنا شده و سپس به سایر موارد آن می پردازیم:
مادربورد چیست؟
اگر بخواهیم تعریفی برای مادربورد داشته باشیم باید چنین بیان کنیم، قطعه اصلی سیستم کامپیوتری که به موجب برقراری ارتباط بین سایر اجزا سخت افزاری کامپیوتر می شود. در یک مادربرد گیمینگ متصلکنندههای مختلفی برای قطعات گوناگون دیگر وجود دارد که از جمله آنها میتوان به پردازنده مرکزی (CPU)، پردازنده گرافیکی (GPU)، رم (RAM) و حافظه داخلی (Storage) اشاره کرد.
امروزه تمامی دستگاه ها از تبلت، گوشی هوشمند، کامپیوتر و غیره به مادربورد مجهز هستند زیرا بدون این بخش سخت افزاری سایر قطعات مورد اشاره عمل نمی کنند. هر مادربورد از مجموعه ای ترانزیستور، مدار، اسلات و برخی دیگر تشکیل شده و طراحی پیچیده ای دارد. بنابراین هر فردی شاید نتواند با این قطعه کنار آمده و کاملا با آن آشنایی پیدا کند.
البته مادربورد گیمینگ را باید یک نوع مادربورد پیچیده در مقایسه با سایر مدل ها دانست. برای خرید مادربورد گیمینگ باید به موارد مختلفی پرداخت و اینکه آن مدل چه سخت افزارهایی را پشتیبانی می کند.
راهنمای انتخاب یک مادربورد گیمینگ مناسب
نوع پردازنده قابل پشتیبانی
مادربوردهای گیمینگ میتوانند اورکلاک شوند، این یعنی افراد متخصص در این زمینه قادر هستند از پردازندههای قدرتمند برای استفاده از حداکثر توان آنها بهره گیرند. البته اورکلاک کردن امر ساده و آسانی نست و باید از تجربه کافی برخوردار بود.
هنگام خرید مادربورد گیمینگ باید به نوع پردازنده قابل پشتیبانی در آن توجه داشت. هر مادربورد می تواند از پردازنده شرکت اینتل یا AMD پشتیبانی کند. دو شرکت مورد اشاره انواعی از پردازنده را در بازار عرضه کرده تا نیاز مخاطب خود را برطرف نمایند.
البته هر سال این شرکت ها به بروزرسانی پردازنده های خود می پردازند. بنابراین برای انتخاب گزینه مناسب یک مادربورد باید درباره پردازنده های روز دنیا اطلاعات کافی داشته باشید. برای مثال AMD اخیرا پردازنده های با معماری Zen 2 را معرفی و عرضه کرده و اگر مادربوردی که انتخاب می کنید قابلیت پشتیبانی این نوع چیپ را نداشته باشد، قطعا قدیمی محسوب می شود.
بنابراین میتوان گفت جهت انجام انتخاب درست در زمینه خرید مادربرد گیمینگ اول از همه باید به نیازهای خود فکر کنید. به عنوان مثال اگر به دنبال اجرای برنامههای کامپیوتری پیشرفتهای باشید که از هستههای پردازشی مختلف بهره میگیرند، شاید بهتر باشد برند AMD و پردازندههای رایزن آن را انتخاب کنید. از سوی دیگر اگر مقصودتان اجرای بازیهای ویدیویی باشد که از پردازندههای تک هستهای و سرعت آنها نهایت بهره را میبرند، شاید مارک اینتل و پردازندههای آن گزینه مناسبتری برای شما باشد.
پس از آنکه برند پردازنده خود را انتخاب کردید، نوبت به انتخاب مادربرد گیمینگی خواهد رسید که دارای سوکت و همچنین چیپست مناسب برای پردازنده انتخابی شما باشد. سوکت یک پردازنده مکانیزمی است که از طریق آن CPU به شکلی محکم به مادربرد گیمینگ شما متصل خواهد شد. چیپست هم یک مکانیزم ترکیبی سختافزاری/نرمافزاری است که مهمترین نقش را در ارتباط قطعات مختلف مادربرد گیمینگ با همدیگر ایفا میکند.
باید اشاره کنیم که نیاز نیست تمامی اجزای یک چیپست را بشناسید؛ اما حتما باید مادربرد گیمینگی انتخاب کنید که دارای چیپست و سوکت متناسب با پردازنده موردنظرتان باشد. علاوه بر این دانستن این نکته نیز خالی از لطف نیست که چیپست و انتخاب آن در گزینههای شما برای انتخاب قطعات دیگر همانند رم، پردازنده گرافیکی و … نیز موثر است و تمام این موارد در خرید مادربرد گیمینگ باید در نظر گرفته شود.
ابعاد و پورت های مادربورد گیمینگ
مادربوردهای گیمینگ سایز مختلفی داشته و یکسان نیستند. بنابراین باتوجه به فرم کیس کامپیوترتان باید یک مدل مادربورد انتخاب نمایید. اگر کیس شما بزرگ است می توانید از مادربورد فول سایز تاور استفاده کنید و اگر دارای کیس متوسط هستید بهتر از مدل های اسمال سایز تاور را به کار گیرید.
البته سایز مادربورد رابطه مستقیمی با تعداد پورت های آن دارد. هر چه مادربورد بزرگتر باشد تعداد پورت بیشتر است و بالعکس. بنابراین باید در هنگام انتخاب مادربورد، به سایز کیس کامپیوترتان نیز توجه کنید زیرا رابطه مستقیمی با سایز مادربورد انتخابی دارد.
یک مادربورد گیمینگ علاوه بر پردازنده، قطعات دیگر سخت افزاری را می تواند نگهداری کند تا بتوان یک سیستم گیمینگ قدرتمندی جمع اوری کرد.
مادربورد باید دارای اسلات و پورتهای لازم باشد. یک مادربورد قطعات مختلفی از قبیل پردازنده، تراشه گرافیکی، کارت صدا، کارت شبکه، حافظه ذخیره سازی و برخی دیگر را نگه خواهد داشت. در طول چند سال گذشته تغییرات قابل توجهی در بحث درگاه مادربوردها از جمله گیمینگ شاهد بودیم.
یکی از مهمترین و کاربردی ترین درگاه در مادربوردهای امروزی از جمله گیمینگ Peripheral Component Interconnect یا PCI است. درگاه پی سی آی در سایز مختلفی بوده و به طور کلی چهار سایز را دربرمیگیرند.
البته نسل جدید این درگاه استاندارد PCIe 3.0 بوده و باید مطلع باشید که مادربورد شما دارای تعداد و مدل درگاه جدید برای نصب قطعات است یا خیر. سایز درگاه پی سی ای چهار سایز x1، سایز x4، سایز x8 و x16 را دربرمیگیرد. البته در میان موارد مذکور x16 و x4 رایجتر از باقی سایزهاست. بنابراین باید آگاه باشید که مادربورد گیمینگ شما دارای درگاه به روز و کافی برای اتصال قطعات است یا خیر.
مادربورد گیمینگ و پشتیبانی از گرافیک موردنظر
کل کامپیوترهای شخصی نیازمند راهی هستند که از طریق آن بتوانند اطلاعات ورودی خود را به شکلی نشان دهند که از منظر بصری برای ما انسانها قابل فهم باشد. به بیانی سادهتر این امر از طریق نشان دادن تصاویر بر روی یک صفحه نمایش انجام میپذیرد. قطعه سخت افزاری که وظیفه انتقال تصاویر را بر روی صفحه نمایش در یک سیستم کامپیوتری خانگی معمولی برعهده دارد، کارت گرافیک یا پردازنده گرافیکی نامیده میشود.
به هنگام خرید مادربرد گیمینگ خود باید اطمینان حاصل کنید که مادربردتان از پردازنده گرافیکی که قصد دارید برای سیستم خود تهیه کنید پشتیبانی خواهد کرد. برخی از پردازندههای کمپانی اینتل به همراه پردازنده گرافیکی داخلی عرضه میشوند و این پردازندهها خود وظیفه انتقال تصاویر به صفحه نمایش را برعهده میگیرند.
ناگفته نماند که گرافیک یکپارچه پردازنده قدرت کافی برای اجرا برنامه سنگین نداشته و بیشتر برای استفاده به عنوان حداقل گرافیک کاربردی است. بنابراین نمی توان به گرافیک مستقل اکتفا کرد و باید از گرافیک غیرمستقل بهره گرفت.
متصل کردن پردازنده گرافیکی به مادربورد گیمینگ
امروزه برای اتصال پردازشگر گرافیکی به مادربورد گیمینگ خود باید از درگاه رایج PCIe بهره گیرید. البته باید بگوییم یکی از رایجترین درگاه مادربوردهای گیمینگ مدل x16 است. گذشته از آن بیشتر پردازشگرهای گرافیکی نسل جدید میتوانند به پشتیبانی استاندارد درگاه PCIe 3.0 بپردازند. بیشتر پردازندههای گرافیکی نیازمند پهنای دو درگاه PCIe هستند که باید فراهم باشد.
البته اگر پردازنده گرافیکی شما به استفاده دو درگاه PCIe میپردازد، سایر درگاهها کاربری ندارند. بنابراین هنگام خرید مادربورد گیمینگ باید دقت داشته باشید که تعداد درگاه آن با قطعات موردنظرتان همخوانی دارد یا خیر. در غیر این صورت باید به جایگزینی مادربورد خود بپردازید.
حافظه رم در مادربورد
باید بیان داشت که پردازنده اصلی شما هنگامی که سیستم کامپیوتریتان در حالت روشن قرار دارد، نیاز به محلی خواهد داشت که بتواند اطلاعات مختلف را در آن ذخیره کند. این محل عموما با نام Random Access Memory یا به اختصار RAM شناخته میشود. اغلب کامپیوترهای شخصی امروزی حداقل دارای 4 گیگابایت رم هستند. میزان رم هر دستگاه کامپیوتری بسته به سایر قطعات و نوع کاربری شما دارد. اگر کاربری سنگین گرافیکی از سیستم خود دارید، حداقل باید 16 تا 32 گیگابایت رم داشته باشید. اما برای کاربری روزانه 6 تا 8 گیگابایت هم کافی است. رمها را از طریق درگاه مستطیلی به نام DIMM روی مادربورد نصب میکنند. DIMM مخفف Dual in-line memory module یا همان ماژول حافظه درون خط دوگانه است.
همانطور که گفته شد، برای داشتن سیستم رایانهای باید ابتدا به تهیه یک مادربورد پرداخت و بدون آن عملا کامپیوتر شما عمل نخواهد کرد. همچنین نیاز است تا قطعات دیگر را در کنار این قطعه اصلی و اساسی فراهم و تهیه کرد. از جمله آنها باید به حافظه رم پرداخت که نقش کلیدی در کنار پردازنده ایفا میکند. حافظه رم را از طریق اسلات DIMM به مادربورد متصل میکنند. برخی مادربوردها دارای چندین اسلات DIMM هستند و برخی نیز از تعداد کمتر بهره میبرند. بنابراین بسته به نوع مادربورد گیمینگ که تهیه میکنید، میتوانید حافظه رم بیشتر و با ظرفیت کافی را روی مادربورد خود نصب کنید. مدلهای معمولی دارای 1 گیگابایت رم بوده و مدلهای رده بالاتر و بسیار قدرتمند حداکثر 128 گیگابایت رم دارند. اما رایجترین رمها 16 تا 32 گیگابایتی هستند. اگر بخواهید رایانه شخصیتان دارای 16 گیگابایت رم باشد، باید دو عدد رم DIMM هشت گیگابایتی و یا چهار عدد رم DIMM چهار گیگابایتی به مادربرد خود متصل کنید.
حافظه ذخیره سازی و برخی دیگر
مادربورد گیمینگ
اصطلاح مادربورد گیمینگ به مدل های مربوط می شود که ویژگی های لازم را برای کاربری گیمینگ دارا هستند. به نوعی هر مادربورد گیمینگ دارای یک سری ویژگی های منحصربفردی است و از تعداد اسلات یا پورت کافی هم بهره می برد. بنابراین مادربورد گیمینگ را می توان با توجه به ویژگی هایی که دارد و بسته به نیاز خریداری کرد. هر مادربورد گیمینگی برای خرید مناسب نیست و باید بدانید چه مدلی را باید تهیه کنید که منطبق با سایر قطعات موردنظر سیستم کامپیوتری باشد. در قسمت بالاتر مادربورد گیمینگ را تعریف کردیم.
خرید مادربورد و قیمت مادربورد
برای خرید مادربورد باید به فروشگاه های معتبر مراجعه کرد. فروشگاه هایی که اجناسی اصل با قیمت مناسب و کیفیت ارائه می دهند. در بحث مادربورد گیمینگ نیز همین موضوع جریان داشته و باید دانست که خرید مادربورد براساس یک سری اطلاعات صورت می گیرد و نباید بدون دانش قبلی به سراغ خرید یک گزینه موردنظر رفت. هر فروشگاه ممکن است قیمت خاص خود را داشته باشد و بنابراین باید با اطلاع قبلی از فروشگاه موردنظر اطلاعات دقیقی یافت تا به خرید مادربورد مورد اشاره پرداخت.
در زمینه قیمت نیز باید به مراکز معتبر مراجعه کرد تا از قیمت مادربورد آگهی پیدا کرد. هر فروشگاهی قطعا یک مادربورد را با قیمت مناسب به فروش نمی رساند و باید دانست که از چه فروشگاهی خرید صورت می گیرد. بنابراین باید بیان داشت که خرید مادربورد و قیمت آن بسته به فروشگاهی دارد که خرید از آن انجام خواهد گرفت. سعی کنید در این زمینه تحقیقاتی داشته تا قیمت بالایی برای خرید مادربورد نداشته باشید.