مقایسه تلویزیون و مانیتور کامپیوتر با ۷ معیار ساده

تفاوت مانیتور با تلویزیون

در نگاه اول، به نظر می‌رسد اساس کار مانیتور تلوزیون شبیه هم است. هردو، ابزارهای سخت افزاری هستند که کارهای گرافیکی، تصاویر و ویدئوها را از طریق صفحه‌شان تماشا می کنیم. اما با وجود فناوری مشابه به کار رفته در آن‌ها، با نگاهی عمیقتر می‌توان تفاوت تلویزیون و مانیتور را متوجه شد. برای نمونه اگر بخواهید ویدئویی را ویرایش کنید، باید از مانیتور کمک بگیرید؛ اما اگر به دنبال یک سینمای خانگی یا صفحه نمایشی برای انجام بازی‌های کنسولی هستید، تلویزیون به کارتان خواهد آمد. برای درک بهتر این مطلب، در این مقاله از مجله اینترنتی بروزکالا به مقایسه کاربرد مانیتور کامپیوتر با تلویزیون می­‌پردازیم تا در نهایت به شما کمک کنیم تصمیم بگیرید که با توجه به شرایط و نیازهایتان، خرید مانیتور منطقی‌تر است یا تلویزیون.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• فرق تلویزیون با مانیتور در چیست؟
• مانیتور بخرم یا تلویزیون؟

فرق تلویزیون با مانیتور در چیست؟

مانیتور در واقع یک نوع سخت‌­افزار کامپیوتری است که با اتصال به قطعات اصلی کامپیوتر، برای به تصویر کشیدن داده­‌های گرافیکی از آن استفاده می­‌شود. تلویزیون هم یک دستگاه الکترونیکی است که می‌­تواند سیگنال­‌های ارسالی از سمت فرستنده‌­های ماهواره‌­ای را دریافت نماید. پس از دریافت این سیگنال‌­ها، تلویزیون آن‌‌ها را به صدا و تصویر تبدیل و پخش می­‌کند. تلویزیون و مانیتور کامپیوتر دستگاه­‌های بسیار مشابهی هستند، به گونه‌­ای که حتی می­‌توان از هر یک از آن‌ها به جای دیگری استفاده کرد؛ زیرا هر دوی آن‌ها دستگاه خروجی تصویر محسوب می­‌شوند. با این وجود تفاوت تلویزیون و مانیتور در بخش کاربردی آن‌هاست، چراکه هر یک برای هدف متفاوتی طراحی شده‌­اند.

بیشتر بخوانید: مراحل عیب یابی مانیتور

مانیتورها معمولاً به شکلی طراحی می‌­شوند که روی میز قرار بگیرند و کاربر از فاصله‌ نزدیک به مشاهده‌ تصاویر در آن‌ها بپردازد. نکتۀ­ دیگر این است که با خرید کیس کامپیوتر و وصل آن به مانیتور میتوانید برای نمایش اطلاعات تصویری و گرافیکی از آن بهرمند شوید. این در حالی است که در نقطه­ مقابل، تلویزیون یک صفحه نمایش مستقل است که طراحی شده تا کاربرانش از فاصلۀ بسیار دورتری به تماشای آن بپردازند. به علاوه تلویزیون­‌ها دارای تیونرهای فرکانس رادیویی داخلی و سخت‌­افزارهای دیگری هستند که برای دریافت داده­‌های پخش با سیم یا ماهواره‌ای درون آن تعبیه شده‌­اند. بنابراین همان گونه که تاکنون متوجه شدید، علیرغم شباهتی که این دو وسیله در اساسشان دارند، کاربردشان باعث بروز تفاوت‌های عمده‌ای در آن‌ها شده است. در ادامه به صورت موردی تفاوت مانیتور و تلویزیون را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

1. تفاوت اندازه مانیتور و تلویزیون

یکی از واضح‌­ترین تفاوت‌­های تلویزیون و مانیتور کامپیوتر در اندازه‌ آن‌هاست. مانیتورها اغلب با ابعادی بسیار کوچک‌تر از تلویزیون­‌ها ساخته می­‌شوند و علت آن در این است که کاربر برای نگاه کردن به صفحه نمایش آن در فاصله­ نزدیک‌­تری قرار می­‌گیرد. به‌طور معمول ابعاد صفحه نمایش‌­ها را بر اساس اندازه­ عرض آن‌ها محاسبه می­‌کنند؛ با این مقیاس، مانیتورها معمولاً در اندازه‌­هایی بین ۲۰ تا ۴۰ اینچ تولید می‌­شوند. در حالی که امروزه تلویزیون­‌هایی ساخته می­‌شوند که ابعاد آن‌ها حتی از ۷۰ اینچ هم تجاوز می‌­کند. حال باید بر اساس اندازه مورد نیاز باید انتخاب کنید مانیتور یا تلویزیون ؟ 

2. تفاوت نسبت تصویرمانیتور و تلویزیون

نسبت تصویر هم یک فاکتور ظاهری است که به ابعاد صفحه نمایش تلویزیون یا مانیتور مربوط می­‌شود. این فاکتور در واقع مشخص‌­کننده‌ نسبتی است که بین عرض و ارتفاع صفحه نمایش برقرار است. معمولاً صفحه نمایش‌­های گوناگون با نسبت‌­های تصویری مختلفی تولید می‌­شوند که در این میان، تلویزیون­‌ها عموماً با نسبت تصویر 16:9 (صفحه عریض) ساخته می‌­شوند. این امر از آن رو است که در سال‌های اخیر، استاندارد تصاویر مخابره‌­شده از سوی فرستنده‌­های شبکه‌­های تلویزیونی و همچنین فیلم‌­ها، با این نسبت تصویری در نظر گرفته شده و تولید می­‌گردند. از سوی دیگر نسبت تصویر در مانیتورها استاندارد ثابتی ندارد و این دستگاه­‌ها در قالب طیف وسیعی از نسبت‌های تصویری ساخته می‌­شوند. بسته به اینکه هر مانیتور برای چه استفاده‌­ای تولید می­‌شود و چه فضایی برای آن در نظر گرفته شده است، ابعاد و نسبت عرض و ارتفاع آن نیز می­‌تواند متفاوت باشد.

3. تفاوت قیمت تلویزیون و مانیتور

در بحث مقایسه مانیتور با تلوزیون باید به تفاوت قیمت این دو نمایشگر نیز اشاره کرد. اساساً هر چه صفحه نمایش بزرگ‌تر باشد، قیمت بالاتری نیز خواهد داشت. به همین دلیل به‌طور کلی قیمت تلویزیون­ نسبت به مانیتور بیشتر است. با این وجود استثنائاتی هم در این زمینه وجود دارد، به‌عنوان مثال ممکن است قیمت مانیتور حرفه‌ ای و پیشرفته از یک تلویزیون ساده‌ کوچک بیشتر باشد.

مانیتورهای حرفه­‌ای، نمایشگرهایی هستند که ویژگی‌­ها و امکانات خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. برای مثال نرخ تاز‌ه‌­سازی ۲۴۰ هرتز می‌­تواند از ویژگی­‌های یک مانیتور حرفه­‌ای باشد که برای گیمرها و کسانی که به‌طور حرفه‌­ای بازی‌های کامپیوتری انجام می­‌دهند، به کار می‌­آید. همچنین این نوع مانیتورها اغلب با دقت رنگ بسیار بالایی تولید می­‌شوند که برای ویرایش تصویر تخصصی برای کاربرانی که در این حوزه فعالیت می‌­کنند، ضرورت دارد. برای آشنایی بیشتر با این محصولات، مقاله بهترین مانیتور گیمینگ 4k را مطالعه کنید.

4. تفاوت در نوع صفحه نمایش، وضوح و کیفیت تصویر

یکی از مهم‌ترین معیارها، تفاوت کیفیت مانیتور و تلویزیون است. البته هر دو ممکن است با صفحه نمایش­‌های مختلفی تولید شوند. رایج­‌ترین انواع صفحه نمایش‌­هایی که از آن­‌ها در تولید این محصولات استفاده می­‌گردد، عبارت­‌اند از:

• LCD (نمایشگر کریستال مایع)
• LED (دیود ساطع‌­کننده‌ نور)
• OLED (دیود ساطع‌­کننده‌ نور آلی)
• QLED (دیود ساطع‌­کننده­ نور کوانتومی)

بیشتر بخوانید: بهترین مانیتور ایسوس برای گیمینگ 

هر یک از این انواع صفحه نمایش در نحوه‌ تولید نور در پیکسل­‌ها با سایرین متفاوت است. در واقع موارد بالا تکنولوژی‌­هایی هستند که از آن‌ها برای ایجاد نور در پیکسل­‌های صفحه نمایش­‌ها استفاده می­‌شود. برای نمونه در صفحه نمایش­‌های LCD و LED نیاز به نور پس‌­زمینه وجود دارد، در حالی که صفحه نمایش‌­هایی که با فناوری OLED یا QLED ساخته می‌­شوند، می‌­توانند هر پیکسل را به‌طور مستقل روشن کنند.

فناوری OLED و QLED بسیار جدید هستند و هر روزه بر شمار تلویزیون­‌هایی که با این فناوری­‌ها تولید می­‌‌گردند، افزوده می­‌شود. این در حالی است که هنوز مانیتورهای نسبتاً معدودی با این صفحه نمایش‌­ها در بازار وجود دارد.

از لحاظ وضوح تصویر نیز مانیتورها و تلویزیون­‌های گوناگونی تولید می­‌شوند. وضوح (رزولوشن) به تعداد پیکسل‌­ها در کل صفحه اشاره دارد. امروزه رزولوشن­‌های موجود، عبارت‌­اند از:

• 1280 در 720 (720p)
• 1920 در 1080 (1080p)
• 3840 در 1960 (4K)
• 7680 در 4320 (8K)

نکته‌ مهم در اینجا تراکم پیکسلی صفحه نمایش است. تراکم پیکسلی به این معناست که در یک اینچ مربع از صفحه نمایش، چه تعداد پیکسل وجود دارد. هر چه تراکم پیکسلی بالاتر باشد، تصویری که به نمایش درمی­‌آید واضح­‌تر خواهد بود. از آنجا که تلویزیون از فاصله­ دور تماشا می­‌شود، لازم نیست تراکم پیکسلی در آن خیلی زیاد باشد؛ زیرا هر چه فاصله­ چشم از نمایشگر دورتر باشد، تصویر واضح‌­تر دیده خواهد شد. از سوی مقابل تراکم پیکسلی در مانیتور کامپیوتر فاکتور بسیار مهمی است که هر چه بالاتر باشد، بهتر است و به همین دلیل تولید کنندگان سعی می­‌کنند در ساخت مانیتورها تراکم پیکسلی مناسبی ایجاد نمایند. اینجاست که می توان پاسخ داد ایا میشود از تلویزیون بجای مانیتور استفاده کرد ؟
البته اگر قصد خرید تلویزیون 4k دارید، توصیه می‌کنیم مقاله راهنمای خرید تلویزیون 4k را مطالعه کنید.

5. تفاوت نرخ تازه ­سازی تلویزیون و مانیتور

نرخ تازه‌ سازی یا رفرش ریت مانیتور به تعداد دفعاتی اشاره دارد که صفحه نمایش در یک ثانیه تازه‌ سازی (Refresh) می­‌شود. برای نمونه نرخ تازه‌ سازی ۶۰ هرتز به این معناست که صفحه نمایش در عرض یک ثانیه، ۶۰ بار Refresh می­‌شود. نرخ تازه‌ سازی فاکتور بسیار مهمی است. مثلاً وقتی می­‌خواهید یک ویدئو تماشا کنید، باید نرخ تازه‌ سازی صفحه نمایش شما از نرخ فریم‌­هایی که توسط منبع ویدئو ارائه می‌­شود، بیشتر باشد. در غیر این صورت برخی از فریم‌­های فیلم را از دست خواهید داد و حرکت­‌ها به صورتی تار به نظر خواهند آمد. از همین رو اکثر تلویزیون‌های امروزی با نرخ تازه‌ سازی ۶۰ هرتز (و گاهی تا ۱۲۰ هرتز) ارائه می­‌شوند که برای پخش بیشتر فیلم­‌ها و برنامه‌­های شبکه­‌های تلویزیونی مناسب است. از طرف دیگر، امروزه مانیتورهایی که برای بازی‌های کامپیوتری ساخته می‌­شوند، دارای نرخ تازه‌­سازی ۳۶۰ هرتز هستند تا پخش تصاویر بازی‌ها به شیو‌ه‌ای روان‌­تر صورت بگیرد.

بیشتر بخوانید: معرفی چند تلویزیون بدون فریم و باریک

6. تفاوت در تاخیر ورودی و زمان پاسخ­گویی

تاخیر ورودی (Input Lag یا Input Delay) به مدت زمانی گفته می­‌شود که طول می­‌کشد تا دستوراتی که از دستگاه‌­های ورودی مثل ماوس یا کنترل دریافت می­‌شود، روی مانیتور یا تلویزیون ثبت و اجرا گردد. تاخیر ورودی با نرخ تازه ‌سازی ارتباط تنگاتنگ دارد؛ به گونه‌­ای که هر چه نرخ تازه‌ سازی بالاتر باشد، دستورات ورودی سریع‌­تر روی نمایشگر ثبت و اجرا می­‌شوند. در نتیجه تاخیر ورودی و زمان پاسخ­گویی (Response Time) سیستم کاهش می‌­یابد. معمولاً برای مانیتور کامپیوتر تاخیر ورودی حداقلی در اولویت قرار دارد. برای تلویزیون، ورودی ویدئویی اهمیت بسیاری دارد و به همین دلیل بسیار بیشتر از مانیتور کامپیوتر ورودی ویدئویی را پردازش می­‌کند و همین امر، تاخیر ورودی تلویزیون را افزایش می‌­دهد. لازم است اشاره کنیم که اینجا بحث بر سر تفاوت­‌های میلی‌­ثانیه‌­ای است که شاید در نگاه اول خیلی جزئی به نظر بیایند، اما هنگام انجام کارهایی که نیاز به پاسخ­گویی سریع دارد (مثل بازی‌­های آنلاین) تفاوت خیلی به چشم خواهد آمد. با این وجود بسیاری از تلویزیون‌­ها دارای یک «حالت بازی» هستند که پردازش تصویر را کاهش می‌­دهد تا تاخیر ورودی نیز کاهش یابد.

7. تفاوت زاویه‌ دید مانیتور و تلویزیون

زاویه­ دید صفحه نمایش به حداکثر فاصله‌­ای گفته می­‌شود که با چرخش نسبت به نمایشگر، همچنان می‌­توان از آنجا تصاویر را با کیفیت مناسب مشاهده نمود. در مدل‌های مختلف تلویزیون‌ها، زاویه­ دید متفاوت است. در صورتی که قصد خرید یک تلویزیون جدید را داشته باشید و قرار باشد تلویزیون را در جایی قرار دهید که از بغل و زوایای بسته نیز بتوان تصاویر آن را به خوبی تماشا کرد، حتما دقت کنید مدلی را انتخاب نمایید که زوایای بازتری را پوشش می­‌دهد. در مورد مانیتور کامپیوترها مسئله­ زاویه دید اغلب چندان قابل توجه نیست، چرا که کاربر معمولاً مستقیماً در مقابل آن می‌­نشیند.

مانیتور بخرم یا تلویزیون؟ 

پاسخ دادن به این سوال که «مانیتور بخرم یا تلویزیون» معمولاً چندان مشکل نیست. تنها کافی‌ست مشخص کنید که می­‌خواهید بیشتر چه کاری را با صفحه نمایش خود انجام دهید. به‌عنوان مثال آیا قصد دارید بازی‌های آنلاین سرعتی انجام دهید؟ یا بیشتر می­‌خواهید در اتاق نشیمن منزل خود به تماشای فیلم‌ و سریال بنشینید؟ بنابراین در یک کلام با توجه به کاربردی که قرار است صفحه نمایش برای شما داشته باشد، به اندازه، رزولوشن، پورت‌­های موجود روی آن، نرخ تازه‌ سازی تصویر و تاخیر ورودی آن توجه کنید و صفحه نمایشی را خریداری نمایید که از عملکردی که از آن انتظار دارید، پشتیبانی کند. همچنین در صورت وجود هر گونه ابهام می‌توانید در قسمت نظرات پایین همین صفحه سوال خود را مطرح کنید تا کارشناسان بروز کالا در انتخابتان به شما کمک کنند.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید مانیتور مناسب برنامه نویسی

جمع بندی

به‌طور خلاصه می­‌توان گفت تفاوت تلویزیون با مانیتور کامپیوتر در آن است که تلویزیون­‌ها در ابعاد بزرگ­تری تولید می­‌شوند و اخیراً نسبت تصویر در همگی آن‌ها 16:9 بوده است، نمونه­‌های زیادی از آن‌ها با فناوری­‌های OLED یا QLED به تولید رسیده و به‌طور کلی نیز نسبت به مانیتورها گران‌تر هستند. همچنین زاویه‌ دید باز و گسترده از امکاناتی است که برای تلویزیون­‌ها اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل در ساخت آن‌ها سعی می­‌شود تا بتوانند زاویه­ دید بازتری را پوشش دهند.

از طرف دیگر مانیتورها با نسبت‌­های تصویری متنوع‌­تری تولید می­‌شوند؛ اما نمونه‌­های زیادی از آن‌ها در بازار وجود ندارد که تکنولوژی ساختی پیشرفته‌­تر از LCD یا LED داشته باشد. تراکم پیکسلی، رفرش ریت و تاخیر ورودی حداقلی از فاکتورهایی هستند که به ویژه در مانیتورهایی که با هدف انجام بازی‌های کامپیوتری ساخته می‌­شوند، نسبت به تلویزیون‌­ها از اهمیت بیشتری برخوردار است.

سوالات متداول

1. چرا نسبت تصویر 16:9 در تمام تلویزیون­‌های امروزی رعایت می­‌شود؟

نسبت 16:9 از نسبت‌های مهم در ریاضیات الهام گرفته شده که بر اساس ثابت‌های فیزیکی به‌دست آمده است. دانشمندان دریافته‌­اند که تصاویری که با این نسبت تصویری به نمایش درمی­‌آیند از لحاظ بصری برای چشم و مغز ایده‌­آل هستند.

2. برای انجام بازی­‌های کامپیوتری بهتر است از تلویزیون استفاده شود یا مانیتور؟

نرخ تازه ‌سازی تصویر و لگ ورودی در مانیتور کامپیوترها به گونه‌­ای طراحی می­‌شود که تصاویر بازی­‌های کامپیوتری را بسیار روان‌­تر به نمایش درآورند و به ویژه برای بازی­‌های آنلاین مناسب‌­تر هستند.

3. وضوح و کیفیت تصویر در تلویزیون بیشتر است یا مانیتور کامپیوتر؟

اگرچه تلویزیون­‌ها با تکنولوژی­‌های ساخت صفحه نمایش پیشرفته‌­تری مثل OLED یا QLED تولید می­‌شوند؛ اما تراکم پیکسلی در مانیتورها بسیار بالاتر در نظر گرفته می­‌شود و به همین دلیل برای مشاهده از فاصله‌ نزدیک، مانیتورها هم وضوح مناسب را دارند.