مواردی که هنگام خرید سیستم گیمینگ باید به آن توجه داشت

همیشه خرید یک سیستم گیمینگ یا اسمبل کامپیوتر نیازمند تحقیق و بررسی زیادی بوده و خرید این قطعات کامپیوتری در ایران، بسیار متفاوت از دیگر نقاط دنیاست. مهم‌ترین موضوع در خرید یک PC نیاز سنجی کاربر است.

این مسئله که بدانید دقیقا چه کاری با سیستمتان انجام خواهید داد و چه انتظاراتی دارید، مهم‌ترین قسمت ماجراست. حال هنگام خرید یک PC به چه نکاتی توجه کنیم‌؟ در این مطلب راهنمای خرید کامپیوتر یا سیستم گیمینگ به شما هر چه که باید درباره خرید یک کامپیوتر بدانید را آموزش می‌دهیم.

بودجه برای اسمبل کامپیوتر
تقریبا محدودیتی برای خرج کردن در دنیای کامپیوتر وجود ندارد و شما همیشه می‌توانید با هزینه بیشتر، پرفورمنس و کیفیت بیشتری را به دست بیاورید. در حال حاضر با توجه به وضعیت آشفته بازار کامپیوتر، کامپیوترهای پایین رده از 6-7 میلیون تومان آغاز می‌شوند و کامپیوتری معقول برای گیمینگ، حداقل 15 تا 20 میلیون تومان هزینه خواهد داشت. 

برای همین بسیار حیاتی‌است که حداکثر میزان بودجه برای اسمبل کامپیوتر خود تعیین کرده و سپس به دنبال مدل‌های مختلف بگردید. البته که باید حواستان به عدم موجودی قطعات و یا گران شدن بی‌مورد یک قطعه باشد! همیشه داشتن چند جایگزین برای هر قطعه، جلوی بروز مشکلات این‌چنینی را می‌گیرد. 

مهم‌ترین موضوع در بستن سیستم گیمینگ نیاز سنجی کاربر است. این مسئله که بدانید دقیقا چه کاری با سیستمتان انجام خواهید داد و چه انتظاراتی دارید، مهم‌ترین قسمت ماجراست.
کاربری: 
چه در محصولات پایین رده و چه در بالا رده، تعیین هدف و کاربری برای دستگاه مورد نظر از اهمیت بالایی برخوردار است. حتی در زمینه گیمینگ نیز این موضوع صادق است. مثلا این که قصد تجربه بازی‌های روز دنیا را دارید یا بازی‌های eSport، زیرا بازی‌های eSport نیاز به پردازنده یا کارت گرافیک بسیار قدرتمند ندارند و روی سیستم‌های رده پایین نیز به خوبی اجرا می‌شوند. 

شاید هم مانیتور و یا تلویزیونی ۴K را اخیرا خریداری کرده‌اید و برای اجرای بازی‌ها روی رزولوشن ۴K،‌ نیاز به کارت گرافیک و پردازنده قوی‌تری خواهید داشت.
 

باتل‌نک: 
اصطلاح Bottleneck زمانی به کار می‌رود که یکی از قطعات سیستم به مقدار زیادی از قطعات دیگر ضعیف‌تر باشد و جلوی پردازش درست سیستم را بگیرد. به همین دلیل همیشه بهتر است که تمامی قطعات کامپیوتر به یک میزان ارتقا پیدا کنند. 

برای مثال خرید کارت گرافیک GTX 2070 با پردازنده Core i3 4130 انتخابی منطقی به نظر نمی‌رسد، زیرا پردازنده اصلی دستگاه توانایی پشتیبانی از کارت گرافیک را نداشته و نمی‌تواند این حجم از اطلاعات را پردازش کند. در این شرایط بهتر است که بالانسی بین قطعات برقرار شده تا کیفیت خروجی کلی کاهش شدیدی پیدا نکند. 

راهنمای خرید کامپیوتر | انتخاب قطعات برای اسمبل کامپیوتر
برای اسمبل کامپیوتر به ۷ قطعه اصلی نیاز است که آن‌ها عبارت‌اند از:‌ 

۱- پردازنده (CPU)

۲- مادربرد (MotherBoard)

۳- کارت گرافیک (GPU)

۴- رم (Ram)

۵- حافظه ذخیره‌سازی (HDD یا SSD)

۶- منبع تغذیه (PSU)

۷- کیس (Case)

پردازنده

واژه CPU مخفف Central Processing Unit به معنای واحد پردازنده‌ی مرکزی است. این قطعه به عنوان مغز کامپیوتر شناخته شده و کارهای محاسباتی سیستم را انجام می‌دهد. در زمینه گیمینگ نیز پردازنده‌ی مرکزی دومین نقش مهم را ایفا کرده و پس از کارت گرافیک، قسمت زیادی از محاسبات را انجام می‌دهد.
Clock Speed چیست؟ 
سرعت کلاک پردازنده معیاری برای نشان دادن سرعت پردازش بوده و با واحد گیگاهرتز (Ghz)‌ اندازه گیری می‌شود. به صورت کلی، سرعت بیشتر کلاک پردازنده، قدرت بیشتری را فراهم می‌کند، اما این موضوع تنها دلیل سرعت پردازنده نبوده و عوامل بسیاری خروجی نهایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. 

Thread چیست؟ 
تقریبا چند سالی است که تکنولوژی مهمی به نام Hyperthreading، قدرت پردازنده‌ها را با ساخت هسته‌های مجازی افزایش داده است. برای مثال، یک پردازنده معمولی Core i5، چهار هسته پردازشی واقعی داشته و می‌تواند تا ۸ هسته مجازی را تشکیل دهد. در هنگام محاسبات موازی، دستگاه می‌تواند وظایف مختلف را بین هسته‌های واقعی و مجازی تقسیم کرده و از بار پردازشی کلی سیستم بکاهد.

لیتوگرافی چیست؟

پردازنده‌های مختلف در بطن خود تشکیل شده از میلیاردها ترانزیستور بسیار کوچک هستند که در یک فضای ابررسانا (سیلیکون)‌ حالتی غوطه‌ور دارند. به دلیل محدود بودن سیستم خنک‌کنندگی پردازنده، توانایی افزایش اندازه فیزیکی پردازنده وجود ندارد و همین موضوع باعث شده که مهندسین به کوچک‌کردن ترانزیستورها روی بیاورند. با این‌کار می‌توان در اندازه‌ای ثابت، تعداد بیشتری از ترانزیستور‌ها را جای داد و همین موضوع باعث می‌شود که با حفظ گرما و مصرف انرژی کنونی، بتوان قدرت پردازشی بیشتری را به دست آورد. در حال حاضر پردازنده‌های نسل ۱۰ اینتل و Ryzen شرکت AMD از لیتوگرافی ۷nm بهره می‌برند. این موضوع به این معنی است که هر کدام از ترانزیستور‌های این پردازنده‌ها با اندازه ۷ نانومتر ساخته شده‌اند. 

برای خرید پردازنده در اسمبل کامپیوتر نیز دقت داشته باشید که هر چه پردازنده‌های نسل جدیدتر را خریداری کنید، از تکنولوژی جدیدتری بهره خواهید برد. در بازار ایران، بهتر است که حداکثر از نسل قبلی خریداری کرده تا با قیمت‌های تند و نجومی نسل جدید روبرو نشوید.
 

مادربورد

در انتخاب مادربرد برای اسمبل کامپیوتر دو مسئله اهمیت زیادی دارد.  اولین مسئله، این است که آیا پردازنده شما قابلیت اورکلاک کردن را داشته و این که آیا اصلا قصد اورکلاک دارید یا نه؟‌ اورکلاک کردن به فرآیندی گفته می‌شود که در آن، میزان برق ورودی به پردازنده را افزایش داده و می‌توان فرکانس کلاک را افزایش داد. این کار ملزم به داشتن یک سیستم خنک‌کننده خوب است و اجرای نادرست آن‌ می‌تواند منجر به کرش کردن سیستم عامل شود. دومین عامل مهم در خرید مادربرد برای اسمبل کامپیوتر اندازه‌ی آن است. شما باید از بین سه سایز ATX , MATX و ITX یکی را انتخاب کنید ( ATX بزرگترین نوع مادربرد و ITX کوچک‌ترین سایز مادربرد است). طبیعتا با کوچک‌شدن مادربرد، اسلات‌های مربوط به PCI و RAM کاهش پیدا می‌کند و همین موضوع به کمتر شدن قیمت‌تمام شده مادربرد منجر می‌شود. 

نکته مهم دیگر، خرید از بین برند‌های مطرح دنیاست. این که در دنیا تعداد زیادی مادربرد تولید شده و به بازار عرضه می‌شود، به این معنی نیست که همه‌ی این برند ها قابل اعتماد هستند. Gigabyte, ASUS, MSI, EVGA و ASRock از انتخاب‌های شناخته شده هستند، پس سعی کنید که مدل خود را از بین این برندها انتخاب کنید. مادربورد گیمینگ انواعی دارد و توسط برندهای مختلفی تولید می شود. بنابراین برای خرید مادربورد گیمینگ باید به موارد مختلفی توجه داشت. همچنین در بحث هزینه نیز قیمت مادربورد گیمینگ در هر مدل متفاوت است.

-برای پردازنده‌های اینتل، مادربرد های سری K و Z انتخاب‌های موجود هستند.

-برای پردازنده‌های AMD، مادربرد های سری B و X شرکت‌های مختلف، با توجه به نیاز قابل انتخاب هستند.

کارت گرافیک
کارت گرافیک‌ در کامیپوتر با نام GPU شناخته می‌شود. این کلمه مخفف Graphics Processing Unit به معنای واحد پردازنده‌ی گرافیکی است. در زمینه گیمینگ، تدوین ویدیویی و کار‌هایی که با پردازش تصویری سروکار دارند، پردازنده‌ی گرافیکی حرف اول را می‌زند و سی پی یو صرفا قدرت پردازشی مورد نیاز این قطعه را تامین می‌کند. بنابراین کارت گرافیک گیمینگ باید یک مدل مناسب با دیگر قطعات باشد.

برای مثال، در یک بازی معمولی، پردازنده دستگاه وظیفه موقعیت یابی، یافتن دشمنان یا دیگر کاراکتر‌های بازی را داشته و پردازنده گرافیکی این اطلاعات را تبدیل به تصویر قابل دیدن می‌کند.  درست است که کارت گرافیک مهم‌ترین نقش در تجربه گیمینگ را دارد، اما نباید تمام بودجه را به کارت گرافیک اختصاص داده و باعث کمبود قدرت در دیگر اجزای سیستم شویم. بدون شک پردازنده گرافیکی قدرتمند با پردازنده مرکزی ضعیف، قدرتی بسیار کمتر از حد عادی را ارائه می‌دهد.

البته که پردازنده گرافیکی CPU  برای دیدن فیلم، وبگردی و کارهای دیگر مناسب بوده و اگر نیاز شما از این محدوده فراتر نمی‌رود، اصلا نیازی به خرید پردازنده گرافیکی نخواهید داشت.
 

Vram چیست؟ 
به میزان حافظه موقت به کار رفته در یک کارت گرافیک، Vram می‌گویند. برای مثال وقتی می‌گویند کارت GTX 1060 کارت گرافیکی ۶ گیگی‌ست، این موضوع به این معنی است که این دستگاه، ۶ گیگابایت Vram دارد. 

داشتن میزان حافظه بیشتر، اصولا به معنای کارکرد بهتر کارت گرافیک است، اما تنها داشتن Vram زیاد،  نشان از قدرت بالاتر کارت گرافیک نیست و معماری پردازنده گرافیکی، لیتوگرافی و غیره نیز جزو عوامل مهم تعیین قدرت کارت گرافیک به شمار می‌روند. بهتر است برای مقایسه کارت گرافیک‌های مختلف، نتایج بنچمارک آن‌ها را در اینترنت جستجو کنید.
سومین قطعه مهمی که باید همیشه به آن توجه خاصی داشته باشید، RAM یا همان حافظه موقت سیستم است. حافظه RAM روی مادربرد به پردازنده اصلی دستگاه نزدیک بوده و به نوعی، به عنوان حافظه موقت پردازنده عمل می کند. در بسیاری از کارهای محاسباتی، وجود یک رم مناسب باعث افزایش راندمان کاری شده و می‌تواند کیفیت خروجی سیستم را بهبود بخشد.

در حال حاضر استاندارد DDR4 برای حافظه‌های رم، استاندارد جهانی محسوب شده و خرید هر ماژولی به غیر از DDR4، اشتباه محسوب می‌شود. تقریبا تمامی مادربردهای عرضه شده پس از سال ۲۰۱۷، از این نوع ماژول ها پشتیبانی می‌کنند و تنها امکان دارد در میزان باس رم تفاوت‌هایی جزئی وجود داشته باشد. 
Bus چیست؟
در حافظه‌های RAM فاکتور بسیار مهم دیگری به نام باس رم نیز وجود دارد که اشاره دقیقی به پهنای باند هر ماژول دارد. اما این موضوع به چه معنی است؟ این که اطلاعات پردازش شده توسط پردازنده مرکزی، باید برای مدتی کوتاه به حافظه رم فرستاده شوند و میزان باس، نشان دهنده‌ی این است که حافظه رم تا چه مقدار اطلاعات را می‌تواند در هر ثانیه دریافت کند.

برای مثال، یک حافظه رم ۳۲ بیتی با باس ۱۰۰ مگاهرتز، می‌تواند در هر ثانیه ۴Byte ( حاصل تقسیم ۳۲ بیت بر ۸ برای تبدیل به بایت) اطلاعات را ۱۰۰ میلیون بار (حاصل تبدیل ۱۰۰مگاهرتز به هرتز)‌ به پردازنده ارسال کرده و یا از پردازنده دریافت کند. 

البته دقت داشته باشید که این موضوع تنها در شرایط ایده آل رخ می‌دهد و هیچ حافظه‌ی موقتی توان ارائه راندمان ۱‍۰۰ درصدی را ندارد. موضوعی که با نام Latency شناخته می شود. در حال حاضر رم‌های DDR4 با باس ۲۱۳۳ به بالا ( دقت کنید که برای انتخاب باس مناسب رم، بهتر است حتما به قسمت رم‌های پشتیبانی شده توسط مدل مادربرد سر بزنید)‌ در بازار حضور دارند. هرچقدر باس رم بالاتر باشد، طبیعتا قیمت آن نیز بالاتر است. دقت داشته باشید که در صورت انتخاب پردازنده‌ای ضعیف و یا مادربرد معمولی، احتمالا توانایی استفاده از رم‌هایی با باس بالاتر را نخواهید داشت و صرفا هزینه‌ی بیشتری را متحمل می‌شوید.
حافظه ذخیره سازی
حافظه‌های ذخیره سازی عبارت‌اند از ابزاری که کاربر می‌تواند اطلاعات خود را در آن‌ها ذخیره کند. حافظه‌های ذخیره سازی به دو مدل SSD و HDD تقسیم می‌شوند. 

حافظه‌های HDD یا هارد دیسک درایو: 
این نوع از حافظه‌ها جزئی از قدیمی‌ترین اجزای کامپیوتر بوده و تقریبا هیچ پیشرفت خاصی در آن‌ها حاصل نشده است. سیستم کار آن‌ها دقیقا شبیه به گرامافون است و دیسک سخت درون هارد، وظیفه‌ای مشابه با دیسک گرامافون را ایفا می‌کند. 

هارد‌های سخت همیشه از سرعت پایینی برخوردار بوده و بهترین نمونه از آن‌ها،‌ می‌تواند اطلاعات را با سرعت ۸۰ مگابایت بر ثانیه جابجا کند.  از مزیت‌های دیسک‌سخت می‌توان به قیمت ارزان آن‌ها به ازای فضای ذخیره سازی اشاره داشت. این نوع از ابزار‌های ذخیره‌سازی در برابر ضربه مقاومت بسیار کمی دارند و همچنین عمر مفید آن‌ها از ۱۰-۱۲ سال تجاوز نمی‌کند. 
 

حافظه‌های SSD: 
با گذشت زمان و پیشرفت تمامی قطعات کامپیوترها، هیچ پیشرفتی در زمینه هارد دیسک ها رخ نداد. این موضوع تا جایی ادامه داشت که هارد دیسک‌ها به تنها قطعه بسیار کند و ضعیف کامپیوترهای امروزی تبدیل شدند. همین موضوع باعث شد که نسل جدیدی از ابزارهای ذخیره سازی اطلاعات با نام SSD یا Solid State Drive به وجود بیاید. این نوع از ابزار‌های ذخیره سازی هیچ قطعه مکانیکی ندارند و همین موضوع آن‌ها را دربرابر شرایط سخت محیطی مقاوم می‌کند.
از آن‌جایی که یک حافظه SSD با ظرفیت ۱ ترابایت نسبت به هارد دیسکی با ظرفیت ۱ ترابایت، قیمتی چندبرابری را بر کاربر تحمیل می‌کند، بهتر است که یک حافظه جامد برای نصب ویندوز و برنامه‌های کاربردی انتخاب کرده و یک هارد درایو با ظرفیت بالا برای آرشیو‌کردن اطلاعات خود انتخاب کنید. 

با نصب ویندوز روی درایو جامد، شاهد افزایش سرعت در همه‌ی زمینه‌ها خواهید بود. از سرعت بالا آمدن سیستم عامل تا سرعت اجرای نرم‌افزار‌ها، همه و همه افزایش راندمان بسیاری را نشان می‌دهند؛ چرا که در حال حاضر تمامی قطعات‌ رایانه‌های شخصی از قدرتی کافی برخوردار هستند و تنها عامل بازدارنده، هارد‌های کم سرعت قدیمی است.
منبع تغذیه
هر سیستم کامپیوتری باید بتواند جریانی ثابت را از یک منبع تغذیه دریافت کرده تا بتواند به درستی کار کند. همین موضوع باعث شده که خرید یک منبع تغذیه مناسب و کافی برای سیستم‌های کامپیوتری تبدیل به موضوعی حیاتی شود. 

برای انتخاب یک منبع تغذیه خوب، باید دو نکته را مد نظر داشت:‌

۱- اگر قصد ارتقای سیستم در آینده را دارید، بهتر است منبع تغذیه ای با ۱۰۰-۲۰۰ وات بیشتر از قدرت مورد نیاز سیستم تهیه کنید. این موضوع دست شما را برای اضافه کردن قطعات دیگر باز می‌گذارد. 

۲- اگر قصدی برای ارتقای سیستم ندارید، باز هم بهتر است ۴۰-۵۰ وات توان بیشتر برای سیستم خود در نظر بگیرید، چرا که سیستم در زمان کارکرد سنگین مصرفی به مراتب بیشتر از حالت عادی دارد و در این شرایط، ممکن است منبع تغذیه نتواند انرژی مورد نیاز سیستم را تامین کند.
کیس
مطمئن شوید که سایز کیس شما با اندازه مادربرد دستگاه تطابق داشته باشد. برای مثال یک مادربرد ATX در کیس ITX جا نمی شود!  بهتر است فن‌های کیس بسیار بی صدا باشند. برای این که بدانید فن یک کیس بی صداست، می‌توانید نقد و بررسی های مدل مورد نظرتان را بخوانید. برای انتخاب کیس سلیقه به خرج داده و یک قاب زیبا را انتخاب کنید، چرا که تنها قسمت ظاهری دستگاه کامپیوتری، کیس دستگاه است.  بهتر است کیس شما جایی برای سوار و پیاده کردن خنک‌کننده‌های آبی داشته باشد. کیس گیمینگ نیز انواعی دارد و باید متناسب با سخت افزار موردنظر انتخاب شود.
خنک کننده
حتما در صورت خریداری پردازنده‌های سری K شرکت اینتل، متوجه عدم حضور فن در بسته بندی این سری از محصولات شده‌اید. از آن‌جایی که این سری از پردازنده‌ها برای اورکلاک طراحی شده‌اند، شرکت اینتل ترجیه داده تا انتخاب خنک‌کننده را به کاربر بسپارد. همچنین فن استوک اینتل یا AMD، توانایی چندانی نداشته و صرفا به عنوان یک گزینه منطقی و دم دست می‌توان از آن استفاده کرد.

به همین دلیل بهتر است برای پردازنده‌ خود یک فن جداگانه تهیه کرده تا گرمای تولیدی آن به نحو احسنت مدیریت شود. در این مطلب راهنمای خرید کامپیوتر به شما هرچیزی که باید در مورد خنک کننده‌ها بدانید را می‌گوییم.

در حال حاضر سه مدل خنک کننده پردازنده در بازارهای قطعات دیجیتال موجود است:

خنک کننده بادی: همانند تمامی فن‌های کیس، این خنک کننده با استفاده از یک هیت‌سینک و فن‌های پرقدرت، اقدام به خنک کردن CPU می‌کند. دقت داشته باشید که بهترین مدل از این خنک‌ کننده‌ها، می‌تواند بهبود ۴۰ تا ۵۰ درصدی نسبت به فن استوک را رقم بزند.

خنک کننده آبی (‌Water Cooling): این مدل از خنک‌کننده‌ها برای خنک کردن هیت سینک، از محلولی مانند آب (یا هر محلولی با تحمل گرمایی بالا) استفاده می‌کنند. سیستم کارکرد این مدل از خنک کننده‌ها شباهت زیادی به سیستم رادیاتور خودرو دارد.

خنک کننده نیتروژنی: این سبک از خنک‌کننده‌ها مخصوص اورکلاکر‌ها بوده و متریال آن اکثرا در دسترس کاربر عادی قرار نمی‌گیرد. همچنین از آن‌جایی که نیتروژن مایع یک ماده مصرفی است، نمی‌توان از این مدل از خنک‌کننده‌ها برای مدتی طولانی استفاده کرد.

دقت داشته باشید که در هنگام خرید فن پردازنده، به سوکت دستگاه خود توجه کنید. برای مثال، امکان دارد خنک کننده‌ای به صورت اختصاصی برای سوکت LGA 1155 تولید شده باشد.

نتیجه گیری 

با توجه به وضعیت آشفته بازار ایران و تغییر لحظه‌ای قیمت‌ها، توصیه ما به شما این است که زمانی که بودجه مورد نیاز خود را به دست آوردید، لحظه‌ای برای خرید سیستم خود درنگ نکنید. همچنین برای تک تک قطعات، یک جایگزین مناسب را نیز در نظر بگیرید، چرا که موجودی قطعه در بازار ایران تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار دارد و همین موضوع باعث می‌شود که فرآیند خرید بیش از پیش گمراه کننده باشد.

همچنین دقت داشته باشید که خرید سیستم را تنها بر اساس نیاز‌های خود انجام داده و از خرج بی‌جا برای قابلیت‌هایی که استفاده‌ای از آن‌ها ندارید پرهیز کنید. برای مثال کامپیوتری برای کاربری اداری و استفاده از نرم‌افزارهای Office، نیازی به کارت گرافیک قدرتمند ندارد؛ حتی این سیستم در صورتی که کاربری آن در طول سالیان قرار است ثابت بماند، نیازی به کارت گرافیک به طور کلی نداشته و گرافیک مجتمع پردازنده کاملا جوابگوی کارهای کاربر خواهد بود.

افرادی که دقت رنگ برای آن‌ها اهمیت دارد (طراحان گرافیکی، تدوین، موشن گرافیک و …)، بهتر است بیشتر بودجه خود را به خرید مانیتوری با کیفیت اختصاص دهند. دقت داشته باشید که مانیتور‌های با کیفیت از استانداردهای نظیر RGB  SRGB و… استفاده کرده و دقت رنگی ۱۰۰ درصدی یا بیشتر از آن‌را ارائه می‌دهند.