دلایل خرابی مادربرد | مهم ترین علائم از کار افتادن مادربرد کدامند؟

اگر کامپیوتر را یک ساختمان در نظر بگیریم، می‌توان گفت که مادربرد پایه‌ی آن است. یک پایه خوب و محکم، باعث می‌شود که یک سازه همیشه کارایی خوب و سالم و پایداری داشته باشد. حال با پیشرفته شدن تکنولوژی و کوچک‌تر شدن، پرسرعت‌تر شدن و ساکت تر شدن قطعات کامپیوتر و لپ تاپ، پیداکردن دلایل خرابی مادربرد نیز کاری است که به دقت زیادی نیاز دارد. بنابراین، در این مقاله از بروزکالا می‌خواهیم علت و علائم خرابی مادربرد کامپیوتر را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: قسمت های اصلی مادربرد و عملکرد آن ها

تست مادربرد را چگونه انجام دهیم؟

تست مادربرد در واقع فرایند مهمی در تشخیص درست کار کردن کامپیوتر شما است. به زبان ساده تمامی اجزا و قطعات کامپیوتر و لپ تاپ به وسیله مادربرد با هم مرتبط هستند. همانطور که در مقاله مادربرد چیست وچه کاربردی دارد توضیح دادیم، هر قطعه‌ای که در کامپیوتر وجود دارد و باعث می‌شود که کامپیوتر شما کار کند از طریق مادربرد به قطعات دیگر متصل است. وقتی اسمی از نقص سخت افزاری می آید بلافاصله باید به فکر مادربرد باشیم. مادربرد بسیار گران قیمت نیز هست. اگر مادربرد شما بسوزد و یا کار نکند شما متحمل هزینه زیادی برای تعمیر و یا تعویض آن خواهید شد. بنابراین دانستن موارد پیش رو می‌تواند بسیار کمک کننده باشد:

علائم خرابی مادربرد کامپیوتر و گیر کردن در صفحه مادربرد

یکی از علائم خرابی مادربرد کامپیوتر آسیب فیزیکی در آن است که به آن خواهیم پرداخت. یکی دیگر از علائم خرابی مادربرد بوی سوختگی است. بوی سوختگی زیاد یعنی که یک قطعه بیش از حد گرم شده است. گاهی این گرمای زیاد به وسیله یک قطعه ناسازگار ایجاد می‌شود. مثلا یک کارت گرافیک ناسازگار موجب آسیب رساندن به مادربرد شود. اگر منوی بایوس خود به خود راه اندازی شود یعنی خطاهای نرم افزاری یا سخت افزاری مثل مشکل داشتن مادربرد وجود دارد. منوی بایوس ساز و کارهای سخت افزاری را در کامپیوتر شما مدیریت می‌کند. وقتی ارتباط برقرار کردن با قطعاتی که به تازگی روی مادربرد نصب شده‌اند برای مادربرد دشوار می‌شود. این منو درست موقع راه اندازی نشان داده می شود. البته باید بدانید که نمایش بایوس این را به شما می‌گوید که یک قطعه در مادربرد دچار مشکل شده است و یا از کار افتاده است. صفحه آبی رنگ یک خطای توقف ویندوز است اما همیشه نشانگر وجود مشکل در مادربرد نمی‌باشد. در بیشتر مواقع این خطا (BSoD)  نشانگر خرابی درایور یا سخت افزار است. اگر مادربرد شما در حال خراب شدن باشد نمی‌تواند تمام قطعات کامپیوتر را مدیریت کند، یعنی ممکن است باعث خاموشی‌های مکرر و یا وجود مشکل در اجرای برنامه‌ها شود. یکی دیگر از علائم خرابی مادربرد قفل شدن و یا فریز شدن کامپیوتر شما است. اگر متوجه شدید کامپیوترتان فریز می‌شود باید ببینید که کامپیوتر شما مشکل نرم افزاری دارد یا نه. اگر مشکل نرم افزاری نداشت، ممکن است مشکل سخت افزاری داشته باشد. حتی ممکن است مادربرد شما خراب باشد. اگر لوازم جانبی در کامپیوتر شما شناسایی نمی‌شوند و یا بعد از شناسایی عملکرد سیستم را متوقف می کنند، مادربرد شما خراب است. اگر بعد از فشار دادن دکمه پاور، POST موفقیت آمیز نباشد یا کامپیوتر شما روشن نشود و یا بوت نشود احتمال سوختگی مادربورد وجود دارد.

آسیب فیزیکی

وقتی که کامپیوتر شما خاموش است مادربرد را از نظر فیزیکی بررسی کنید تا آسیب فیزیکی قطعات را متوجه شوید. غالبا گرمای زیاد، جنس بد و قدیمی بودن خازن ها باعث ترکیدگی و یا نشث آن ها می‌شود. اگر در یک خازن ترکیدگی دیدید شاید مادربرد شما مشکل پیدا کرده باشد.

مطمئن شوید که بدن شما برق الکتریسیته ساکن ندارد

قبل از انجام هرگونه تستی با نرم افزار تست مادربرد کامپیوتر و یا لپ تاپ باید مطمئن بشوید که بدن شما برق الکتریسیته ساکن ندارد. برای خودتان یک باند مچ دست تهیه کنید. یعنی قبل از شروع کار با مادربرد آن را استفاده کنید. اگر به بند دستی الکترواستاتیک دسترسی ندارید روش دیگری را امتحان کنید. در این روش شما با استفاده از انگشتان دست روی یک سطح صاف فلزی ضربه بزنید تا الکتریسیته ساکن بدن شما خارج شود. شاید بخواهید بدانید که چرا تخلیه الکتریسیته ساکن بدن شما مهم است. زیرا مداری که در مادربرد کامپیوتر شما وجود دارد به هر گونه بار الکتریکی حساس است. یعنی حتی به برق بدن شما نیز حساس است. اگر الکتریسیته بدن شما مثل یک شارژر عمل کند و ناخواسته به مادربرد وصل شود کارایی آن را تغییر می دهد، باعث به وجود آمدن نقص و یا از کار افتادن مادربرد می شود.

راه اندازی مجدد رایانه و بررسی بوق مادربرد

برای بررسی کردن سلامت برد کامپیوتر و یا لپ تاپ اگر چیزی روی کامپیوتر نشان داده نشود و صدای بوقی کوتاه را نشنیده باشید ممکن است مادربرد شما خراب شده باشد. بوق کوتاه نشان می دهد که قدرت کامپیوتر در تست مادربرد و تست خودآزمایی موفقیت آمیز است. این بوق روشی برای بررسی احتیاجات سیستم و اتصالات لازم برای برقراری درست در سیستم است. در برخی از موارد اگر صدای بوق شنیده نشود و نمایشگر را نبینید، مادربرد سوخته است. باید تمام تست ها را انجام دهید تا هر گونه مشکل سخت افزاری را شناسایی کنید. آن گاه متوجه می شوید که مادربرد شما در چه وضعیتی قرار دارد.

بررسی رم کامپیوتر و تست رم ها

می توانیم نقص حافظه و یا کارت گرافیک را نیز بررسی کنیم. اگر مادربرد تشخیص دهد که رمی روی کامپیوتر نصب نشده است، صدای بوقی تواید می‌کند. برعکس بوق POST، بوق رم طولانی و تکراری است. این یعنی اگر صدای این بوق را بعد از روشن کردن مادربرد شنیدید می‌توان نتیجه گرفت که رم باعث ایجاد مشکل شده است و مادربرد نسوخته است. اگر رم نصب نشده باشد اکثر بایوس ها بوق تولید نمی‌کنند پس باید امتحان و تنظیم دوباره رم در اسلاید های حافظه دیگر را بررسی کرد. کار دیگری که می‌توانید انجام دهید این است که در مادربرد خود از یک رم اضافی و سازگار دیگر استفاده کنید. تا متوجه شوید که مشکل مربوط به حافظه کامپیوتر شما است یا خیر.

بررسی کارت گرافیک و تست آن

اگر پیکسلاسیون غیر طبیعی را  روی صفحه مانیتور خود دیدید، باید پردازش گرافیک کامپیوتر خود را بررسی کنید. همه مادربردها قابلیت نمایش جلو‌های گرافیکی را دارند ولی برای انجام دادن کارهای فشرده گرافیکی کافی نیستند. مثلا بعضی از  گیمرها معمولاً  کارت گرافیک های قدرتمندتری را به کامپیوترهایشان اضافه می‌کنند. اگر بعد از اضافه کردن کارت گرافیک با مشکل مواجه شدید بهتر است آن را از مادربرد حذف کنید تا ببینید سیستم بدون آن چطور کار می کند.

بررسی و تست پاور کامپیوتر

در برخی موارد منبع تأمین تغذیه کامپیوتر شما عادی به نظر می‌رسد اما ممکن است این گونه نباشد. اگر بخواهیم واضح‌تر بگوییم ممکن است فن CPU بچرخد و چراغ های LED هم روشن باشند اما این‌ها به این معنا نیست که منبع تغذیه، ولتاژ لازم را به مادربرد کامپیوتر شما منتقل می‌کند. در این هنگام می‌توانید منبع تغذیه دیگری را بر مادربرد کامپیوتر خود امتحان کنید.

تست مادربرد در خارج از کیس

مادربرد را از کیس کامپیوتر جدا کنید و بر روی یک سطح عایق قرار دهید. حالا دوباره مادربرد را به منبع تغذیه متصل کنید و آن را روشن کنید. شاید در این مرحله از تست مادربرد موفق شوید و نتیجه قابل قبولی را بگیرید. به این روش bread boarding می گویند.

تنظیم مجدد CMOS و ریکاوری بایوس

CMOS قسمتی از مادربرد است که برای تنظیمات BIOS در مادربردهای قدیمی‌تر شناخته شده است. کامپیوترهای جدید حافظه غیر فرارشان را برای ذخیره تنظیمات BIOS دارند. پس CMOS برای آن استفاده نمی کنند. اما CMOS گزینه مناسبی برای پیدا کردن نقص و مشکلات بوت شدن مادربرد به شمار می‌آید. برای تست مادربرد دو راه برای تنظیم دوباره CMOS وجود دارد. در روش اول باتری CMOS حذف  می‌شود. باید حداقل پنج دقیقه این باتری را که دیسک نقره‌ای شبیه باتری ساعت است از جایگاهش خارج کنید و بعد از نصب دوباره مادربرد را روشن کنید و منتظر بوق کوتاه بمانید. در روش دوم شما باید از JUMPERS استفاده کنید. مکان دقیق آن در برندهای مادربرد متفاوت است. بعد از انجام مراحل مورد نیاز مادربرد را روشن کنید و منتظر شنیدن بوق کوتاه باشید.

نتیجه‌گیری: چگونه از خرابی مادربرد کامپیوتر جلوگیری کنیم؟

در حقیقت هیچ قطعه‌ای از کامپیوتر همیشه ماندگار نیست و دوام ندارد اما می‌توان مراقبت بیشتر مدت دوام آن‌ها را بیشتر کرد. باید تمام علائم سخت افزاری را کنترل کنید و تحت نظر داشته باشید و با دانستن مواردی که در طول مقاله گفته شد هوشیار باشید. قبل از شدید شدن علائم خرابی مادربرد کامپیوتر که به آن‌ها اشاره شد سریعا به فکر تعمیر آن بیفتید. مشکل گرمایشی، مدارهای کوتاه، سنبله برقی و افزایش قدرت، آسیب الکتریکی، در حین نصب سخت افزار، پردازنده خراب، کارت گرافیک خراب، گرد و غبار و ریختن مایعات از دلایل خراب شدن مادربرد کامپیوتر هستند.

به این ترتیب در این مقاله از بروزکالا متوجه شدیم که چرا مادربرد بالا نمی‌آید و فهمدیم که ممکن است ایراد از کجا باشد. آیا شما تاکنون تست مادربرد را انجام داده‌اید؟ چگونه از سلامت مادربرد کامپیوتر خود مطلع شده‌اید؟

برای دانلود مقاله کلیک کنید

سوالات مرتبط با تست مادربرد

موقع تست مادربرد بدن نباید الکتریسیته ساکن داشته باشد؟

کاملا درست است. می‌توانید روند تخلیه الکتریسیته ساکن را با مچ بند و یا بند دستی الکترو استاتیک انجام دهید. ضربه زدن با انگشتان دست بر روی یک سطح فلزی نیز الکتریسیته ساکن در بدن شما را تخلیه می کند.

شنیدن صدای بوق کوتاه چه مفهومی هنگام تست مادبرد دارد؟

شنیدن صدای بوق کوتاه نشان دهنده موفقیت قدرت کامپیوتر شما در تست مادربرد است.

bread boarding چیست؟

روشی برای تست مادربرد است. در این روش شما مادربرد را از کیس جدا می کنید و آن را روی یک سطح عایق قرار می‌دهید. مادربرد را به منبع تغذیه وصل می‌کنید و بار دیگر آن را روشن می‌کنید. شاید با این روش تست نتیجه قابل قبولی بگیرید.