سرعت و فرکانس رم چیست ؟

 رم یکی از مهم‌ترین قطعات داخلی یک سیستم کامپیوتری است، که روی عملکرد کلی کامپیوتر یا لپتاپ تاثیر بسیار زیادی می‌گذارد. اما بسیاری از مردم از این تاثیر بی‌خبر هستند و هنگام خرید لپ تاپ یا رم آن، تنها به حافظه و ظرفیت آن توجه می‌کنند و به ویژگی‌های دیگر این قطعه بی‌توجه هستند. حال آن که از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باید در هنگام خرید رم کامپیوتر توجه کنید، فرکانس آن است که به طور مستقیم و غیر مستقیم، روی سایر ویژگی‌های آن مانند سرعت و در نتیجه عملکرد کلی آن تاثیر می‌گذارد. در این مقاله از بروزکالا قصد داریم تا درباره سرعت و فرکانس ram در کامپیوتر و لپ تاپ، تفاوت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها صحبت کنیم.

آن‌چه در این مقاله خواهید خواند :

• رم چیست ؛ ویژگی‌ها و وظایف آن
• انواع رم
• فرکانس رم چیست ؟
• سرعت رم چیست ؟
•  تفاوت فرکانس و سرعت رم
• تاثیر سرعت رم بر روی کارایی کلی سیستم

رم چیست؛ ویژگی‌ها و وظایف آن

رم یا ( Random Access Memory ) که می‌توان آن را " حافظه دسترسی تصادفی " ترجمه کرد، قطعه‌ای مهم در کامپیوتر است که به ‌عنوان حافظه موقت برای پردازنده اصلی و مرکزی فعالیت می‌کند. این حافظه بسیار سریع بوده و در طول استفاده شما از سیستم کامپیوتری، همواره در حال انجام وظیفه است. هر کاری که با کامپیوتر انجام می‌دهید، از باز کردن یک برنامه گرفته تا کار کردن با آن، حتی فشار دادن یک دکمه از کیبورد و یا زیاد کردن صدای سیستم، همگی برای انجام شدن به حافظه رم نیاز دارند. حافظه رم اطلاعات مربوط به هر برنامه را در هنگام باز کردن آن از درایو داخلی می‌گیرد و در این شرایط، پردازنده اصلی خیلی سریع‌تر می‌تواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند و دیگر نیازی ندارد تا برای دریافت اطلاعات به هارد درایو مراجعه کند. به همین دلیل است که حافظه رم حافظه‌ای کوتاه مدت و فوق سریع قلمداد می‌شود.
در واقع بسیاری از افراد حافظه رم را میز کار پردازنده می‌دانند، که پردازنده برای پردازش اطلاعات و انجام کارهای مختلف در یک سیستم کامپیوتری، به سراغ آن میز کار می‌رود و از فضای آن برای اجرای کارها استفاده می‌کند. رم در واقع قطعه‌ای کوچک با ساختار الکتریکی پیچیده است، که از  تعداد زیادی ترانزیستور و خازن تشکیل شده است. این قطعه مداری مجتمع یا ( IC ) است و ساختار آن به صورت سلول سلول می‌باشد که هر کدام از این سلول‌ها، دارای دو ترانزیستور و یک خازن هستند. در واقع هر یک از این سلول‌ها یک فضا برای ذخیره اطلاعات هستند.
این سلول‌ها با نگه داشتن و رها کردن بار الکتریکی به طور ممتد، داده‌ها را مدام نگارش کرده و داده‌های جدید را در خود ثبت می‌کنند. در نتیجه، بدیهی است که حافظه رم حافظه‌ای کوتاه مدت است و داده‌های ذخیره شده در آن تنها با روشن بودن کامپیوتر است که ثبت شده باقی می‌مانند. به محض خاموش شدن کامپیوتر یا لپتاپ یا قطع شدن جریان برق، اطلاعات در رم ریست شده و پس از روشنی مجدد دیگر در دسترس نمی‌باشند. به همین دلیل بهتر است در هنگام انجام کار و پروژه، فایل را مدام سیو کنید یا برنامه را در حالت ذخیره خودکار بگذارید تا فایل مد نظر شما و تغییرات آن به صورت مداوم به هارد درایو منتقل شود.

پیشنهاد مطالعه: راهنمای خرید رم کامپیوتر

انواع رم

رم‌های موجود در بازار که امروزه در کامپیوترها و لپتاپ‌ها تعبیه می‌شوند، به طور کلی به دو دسته به SRAM و DRAM تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دو نوع رم ویژگی‌های خاص خود را داشته و از هر دو می‌توان در ساخت حافظه موقت سیستم‌های کامپیوتری استفاده کرد. رم‌های SRAM روند تولید خاصی دارند و به نسبت DRAM ها هزینه‌بر هستند. با این حال، سریع‌تر عمل کرده و حتی مصرف کمتری نیز دارند. اما از رم‌های DRAM بیشتر از SRAM به عنوان حافظه موقت کامپیوتر استفاده می‌شود و علت آن همان به صرفه‌تر بودن هزینه آن‌ها است.
با این حال، این به این معنی نیست که SRAMها کاربردی در تهیه و ساخت سیستم‌های کامپیوتری ندارند. در واقع چند سالی است که در کامپیوترهای امروزی رم نوع SRAM به ‌عنوان حافظه کش پردازنده مورد استفاده قرار می‌گیرد‌. به هر صورت، با تمام تفاوت‌هایی که این دو نوع رم در روند تولید و ساختار آن‌ها و همچنین عملکرد با یکدیگر دارند، شباهتی که بین هر دوی آن‌ها وجود دارد کاربرد آن‌ها به عنوان حافظه موقت و پاک شدن اطلاعات نوشته شه روی آن‌ها با قطع شدن جریان برق است.

فرکانس رم چیست ؟

هنگام خرید رم، در کنار سایر ویژگی‌های این قطعه که روی بسته بندی آن نوشته شده است، عددی تحت عنوان " فرکانس" ثبت شده، که واحد آن MHz بوده که آن را مگا هرتز می‌خوانیم. هرتز واحد اندازه گیری فرکانس برای هر موج است و برابر با حرکت یک دوره تناوب در هر ثانیه می‌باشد. برای قطعات کامپیوتری مثل رم، فرکانس نشان دهنده سیگنال‌های تکرار شونده به صورت موج مربعی است. در رم‌های قدیمی مقدار فرکانس از 800 مگاهرتز آغاز می‌شد، اما این مقدار به مرور زمان بیشتر و بیشتر شده، تا جایی که میانگین فرکانس رم‌های کامپیوترهای امروزی، چیزی در حدود 2500 یا 3000 مگاهرتز می‌باشد. 
در واقع فرکانس رم مفهومی مرتبط به تعداد چرخه‌ها یا سیکل ( Cycle Clock ) بوده، که نشان دهنده میزان قدرت رم در نگارش و خوانش اطلاعات می‌باشد. هر چه مقدار فرکانس بالاتر باشد، رم توانایی بالاتری در انتقال و ذخیره اطلاعات به صورت کوتاه مدت دارد. مفهوم فرکانس با سرعت رم کامپیوتر متفاوت است، در حالی که عده‌ای این دو مفهوم را با یکدیگر یکی می‌دانند. در ادامه با مفهوم و رابطه سرعت و فرکانس رم و تفاوت آن‌ها آشنا می‌شوید.

سرعت رم چیست ؟

سرعت رم به عوامل بسیار زیادی از جمله فرکانس آن بستگی دارد. با این حال، این‌که بعضی افراد فکر می‌کنند مفهوم فرکانس با سرعت رم یکسان است، اشتباه بوده و مفهوم سرعت رم پیچیده‌تر از این‌ها است. عوامل موثر بر سرعت رم، شامل مواردی مثل فرکانس، پهنای باند، مجموع تعداد کانال‌ها و حتی جنس، سرعت، مدل و نسل پردازنده اصلی می‌باشد.
در واقع، فرکانس رم یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در سرعت رم و بخشی از معادله آن است، اما تنها موردی که روی آن اثرگذار واقع می‌شود، نیست. سرعت رم به راحتی قابل اندازه گیری نیست و همان‌طور که گفته شد، مفهومی پیچیده‌تر از فرکانس داشته و دارای فرمولی است که تمامی مواردی که بالاتر به عنوان مسائل تاثیرگذار روی آن نام برده شد، در این فرمول نقش و تاثیر دارند.
مهم‌ترین نکته اثرگذار روی سرعت رم پس از فرکانس، نسل رم می‌باشد. تا کنون پنج نسل از رم‌ها تولید شده است، که متداول‌ترین آن‌ها رم‌های نسل چهار می‌باشد. چرا که بیشتر مادربردهای کامپیوترها و لپتاپ‌های امروزی از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند. نکته مهم بعدی، دو کاناله بودن رم است که به دلیل این‌که پهنای باند رم را افزایش می‌دهد، سرعت آن را نیز بالا می‌برد. رم‌های تک کاناله با یک اسلات روی مادربرد نصب می‌شوند، اما رم‌های دو کاناله نیاز به دو اسلات داشته و همین امر عملکرد آن‌ها را باکیفیت‌تر و سریع‌تر می‌کند.

تفاوت فرکانس و سرعت رم

علی‌رغم تصور غلط عموم، سرعت و فرکانس ram در کامپیوتر دو مفهوم جدا از هم هستند که در بخش‌های قبلی به طور کامل آن‌ها را شرح دادیم. در مورد تفاوت این دو مفهوم، باید به طور ساده گفت که فرکانس تعداد اطلاعاتی است که رم در هر ثانیه پردازش می‌کند، در حالی که سرعت به عوامل بسیار زیادی، از جمله فرکانس بستگی داشته و محاسبه آن دارای فرمولی پیچیده‌تر است.

یشنهاد مطالعه: مقایسه تفاوت 5 نسل حافظه ram ddr

 تاثیر سرعت رم بر روی کارایی کلی سیستم

همان‌طور که گفته شد سرعت رم، کیفیت کلی عملکرد رم را مشخص می‌کند. بدیهی است که هر چه رم یک سیستم کامپیوتری بهتر و سریع‌تر کار کند، روند پردازش اطلاعاتی که از هارد درایو دریافت کرده و در هر ثانیه تغییر داده و در خود ذخیره می‌کند، سریع‌تر انجام خواهد شد. به همین منظور، مشخصاً هر چه سرعت رم بالاتر باشد، کارایی کلی سیستم کیفیت بهتری خواهد داشت.
از این رو، برای افرادی که سیستم کامپیوتری خود را برای انجام کارهای حرفه‌ای و تخصصی مانند کد نویسی، گیمینگ و ... تهیه می‌کنند، واجب است که حتماً در کنار سایر قطعات که مورد بررسی قرار می‌دهند، فرکانس، نسل و سرعت رم خود را نیز مورد بررسی قرار دهند تا از هماهنگی آن با کاربری مورد نیازشان برای سیستم کامپیوتری اطمینان حاصل کنند.
پایین بودن سرعت رم تاثیر مستقیمی روی سرعت باز شدن برنامه‌ها و ثبت اطلاعات جدید روی سیستم خواهد داشت. اگر رم دارای حافظه اندک، فرکانس پایین و در نتیجه سرعت نامناسب باشد، اجرا شدن برنامه‌های بسیار سنگین مثل بازی‌های پرحجم و برنامه‌هایی مخصوص ساخت اپلیکیشن، برنامه نویسی و ... به سختی روی سیستم صورت می‌گیرد و اگر این برنامه‌ها به خوبی روی سیستم بالا نیایند، ثبت تغییراتشان نیز با سرعت کمی انجام می‌شود و در نتیجه سرعت عملکرد برنامه نیز پایین می‌آید.
از این رو بدیهی است که همچین شرایطی برای انجام بازی و برنامه‌نویسی  اصلاً مناسب نخواهد بود و تنها باعث اذیت شدن شما و عقب افتادن کارهایتان می‌شود. از این جهت بهتر است سیستم کامپیوتری خود را متناسب با نیاز خود انتخاب کرده و یا اگر قصد تعویض قطعه‌ای از سیستم خود را دارید، حتماً موردی را خریداری کنید که تناسب کافی با سایر قطعات سیستم و همچنین کاربردی که برای آن در نظر دارید، داشته باشد.

سخن پایانی

اشتباه گرفتن برخی مفاهیم با یکدیگر، ممکن است باعث شود که هنگام خرید وسایل الکترونیکی و یا وسایل جانبی کامپیوتر، گوشی و لپتاپ، به خوبی به محصولی که در حال تهیه آن هستیم توجه نکنیم و یا متوجه مقایرت آن با نیازمان نشویم و در نتیجه، ضرر مالی متحمل شویم. در نتیجه، بروزکالا همواره در تلاش است تا انواع قطعات جانبی و وسایل الکترونیکی را به شما معرفی کرده و ویژگی‌های آن‌ها را شرح دهد، تا راهنمایی باشد که در هنگام خرید، با شما همراهی می‌کند. در این مقاله به سوال سرعت رم یا فرکانس رم چیست ؟ پاسخ داده شد، رابطه سرعت و فرکانس رم، تفاوت و تاثیر آن‌ها در عملکرد سیستم کامپیوتری بررسی شد و دانستید که برای تهیه یک رم باید به این موارد توجه کنید. امید است این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید محصولات متنوع می‌توانید به وب سایت بروز کالا مراجعه فرمایید.

سوالات متداول

1. چند نوع رم در بازار وجود دارد؟
 دو نوع رم در بازار تحت نام‌های DRAM و SRAM وجود دارد.
2. آیا سرعت رم در واقع همان فرکانس آن است؟
خیر، مفهوم فرکانس و سرعت رم با یکدیگر متفاوت بوده و در واقع سرعت رم به موارد بسیاری در کنار فرکانس آن بستگی دارد. 
3. چه چیزهایی روی سرعت رم موثر است؟
مواردی مثل فرکانس، پهنای باند، مجموع تعداد کانال‌ها، جنس، سرعت، مدل و نسل پردازنده موثب است.