یکی از بهترین چیزها در مورد رایانهها این است که میتوانید زمانی که عملکرد آن شروع به کاهش کرد، قطعات آن را ارتقاء دهید. یکی از این اقدامات، افزودن یک CPU قویتر است که میتواند قدرت بیشتری را برای پردازش سریعتر دستورالعملها فراهم کند. اما خرید CPU نیز اصول خود را دارد و قبل از هر چیزی باید از سازگاری CPU با مادربرد مطمئن شوید. در حقیقت، هر مادربرد از مدلها و نسلهای مختلف CPU پشتیبانی میکند. به همین خاطر تصمیم گرفتیم در این مقاله یک راهنمای خرید مادربرد برای پردازنده های اینتل و ای ام دی را با شما عزیزان ارائه دهیم.
نکته: چنانچه نیازی به خواندن توضیحات ندارید، به انتهای مقاله مراجعه کنید و مستقیاً دو جدول چیپستهای سازگار با پردازنده AMD و اینتل را مشاهده کنید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- فاکتورهای مهم در تشخیص سازگاری مادربرد با CPU
- بررسی سازگاری سوکت CPU روی مادربرد
- سازگاری چیپست
- پشتیبانی بایوس از CPU
- توجه به شرکت سازنده
- توان طراحی گرمایی (TDP)
- تعیین سازگاری CPU از طریق نرم افزار
- نرم افزار CPU-Z
- ابزار آنلاین
- خطرات احتمالی استفاده از CPU و مادربرد ناسازگار
- جدول چیپستهای سازگار با پردازنده AMD
- جدول چیپستهای سازگار با پردازنده اینتل
فاکتورهای مهم در تشخیص سازگاری مادربرد با پردازندههای اینتل و ای ام دی
از بهبود عملکرد گرفته تا ثبات سیستم و قابلیت ارتقاء در آینده، همگی به سازگاری این دو قطعه با هم بستگی دارند. از آنجایی که برای بسیاری از کاربران پیدا کردن پردازندهای که با مادربرد آنها سازگار باشد دشوار است، در اینجا به فاکتورهای مهمی که باید در نظر بگیرید اشاره کردهایم:
بررسی سازگاری سوکت
اولین قدم در تعیین مادربردهای سازگار با پردازندههای اینتل و ای ام دی ، بررسی نوع سوکت است. سوکت به عنوان رابط فیزیکی بین پردازنده و مادربرد عمل میکند. بهعلاوه هر سوکت، تنها قابلیت پشتیبانی از مدلهای خاصی از پردازنده را دارد. توصیه میکنیم برای شناسایی نوع سوکت به دفترچه راهنمای خرید مادربرد یا وبسایت سازنده مراجعه کنید. هنگامی که نوع سوکت را شناسایی کردید، آن را با CPU که قصد خرید و نصب آن را دارید مقایسه کنید.
در قدم بعدی باید مطمئن شوید که پردازنده از سوکت مشابهی با مادربرد استفاده میکند. به عنوان مثال، اگر مادربرد از سوکت LGA 1151 استفاده میکند، CPU شما نیز باید با این سوکت سازگار باشد.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای خرید مادربرد برای پردازنده های نسل ۱۴ اینتل
سازگاری چیپست
درست است که تطابق سوکتهای مادربرد برای پردازنده های amd و اینتل یک قدم مهم است و این اطمینان را ایجاد میکند که این دو قطعه میتوانند به طور فیزیکی به هم متصل شوند. اما برای این که مادربرد و CPU به خوبی در کنار هم کار کنند، عامل مهم دیگری نیز وجود دارد و آن "چیپست" است.
چیپست این اطمینان را ایجاد میکند که CPU و سایر اجزای سیستم مانند RAM، کارت گرافیک و دستگاههای ذخیرهسازی به طور موثر با هم ارتباط برقرار میکنند و از قابلیتهای یکدیگر، حداکثر بهره را میبرند.
به عنوان مثال، پردازنده های رده بالای اینتل اغلب با چیپستهای سری Z (مانند Z590) جفت میشوند. این سری از چیپست، از اورکلاک و قابلیت استفاده از چندین کارت گرافیک پشتیبانی میکند. از طرف دیگر، پردازندههای مقرون به صرفه یا کم تقاضا ممکن است با چیپستهای سری B به خوبی هماهنگ شوند.
پشتیبانی بایوس از CPU
یک عامل دیگر که باید قبل از ارتقاء پردازنده در نظر بگیرید، بایوس (BIOS) است. بایوس مادربرد (سامانه ورودی/ خروجی پایه) باید با CPU سازگار باشد تا در طول فرآیند بوت یا راهاندازی سیستم، آن را تشخیص دهد و آماده کند. به علاوه گاهی اوقات برای پشتیبانی از مدلهای جدیدتر CPU ممکن است نیاز باشد که بایوس را آپدیت کنید.
پیشنهاد مطالعه: پردازنده AMD یا Intel برای برنامه نویسی
توجه به شرکت سازنده
بیایید قبل از این که سراغ این فاکتور کلیدی برویم، با یک مثال درک این مسئله را سادهتر کنیم. شما نمیتوانید یک بازیکن فوتبال را برای یک تیم بسکتبال انتخاب کنید فقط به این خاطر که هر دو ورزشکار هستند. درست است؟ این موضوع برای سازندههای پردازنده و مادربرد هم صدق میکند و نمیتوانید از محصولات شرکت Intel در جاهایی که به AMD نیاز است استفاده کنید و بالعکس. این کار نه تنها توصیه نمیشود، بلکه از نظر عملی ممکن هم نیست زیرا این محصولات ساختار، شکل و کارکرد متفاوتی دارند.
در حقیقت هر سازنده، اکوسیستم خاص خود را ایجاد کرده است. در این اکوسیستم نیز اجزاء و قطعات طوری طراحی شدهاند که به طور یکپارچه و بدون مشکل با هم کار کنند.
برای مثال، از نظر سازگاری با سوکتها و چیپستها، مادربرد سازگار با پردازنده اینتل باشد. این کار تضمین میکند که تمام قسمتهای کامپیوتر شما از یک نوع هستند و این عامل برای ثبات و عملکرد بسیار مهم است.
توان طراحی گرمایی (TDP)
در حقیقت TDP که بر حسب وات اندازه گیری میشود، میزان گرمایی که انتظار میرود یک CPU در شرایط مختلف تولید کند را نشان میدهد. مادربردها، دارای هیت سینکها و سیستمهای خنک کننده متفاوتی هستند و هر مادربرد برای کنترل محدوده خاصی از TDP طراحی شده است. به همین خاطر انتخاب یک CPU با TDP فراتر از قابلیتهای مادربرد، میتواند منجر به گرم شدن بیش از حد سیستم شود. گرمای بیش از حد میتواند باعث کاهش عملکرد، بیثباتی یا حتی آسیب به قطعات شود. بنابراین انتخاب یک مادربرد سازگار با CPU، عملکرد روان و مطمئن سیستم را تضمین میکند.
پیشنهاد مطالعه: مادربرد msi یا asus
تعیین سازگاری CPU از طریق نرم افزار
علاوه بر بررسی مشخصات سختافزاری، میتوانید با کمک برخی از نرمافزارها یا ابزارهای آنلاین نیز مادربرد مناسب برای پردازندههای ای ام دی و اینتل را تعیین کنید. این ابزارها میتوانند اطلاعات دقیقی ارائه دهند و انتخاب را آسانتر کنند:
نرم افزار CPU-Z
نرمافزار CPU-Z یک ابزار پرکاربرد است که اطلاعات جامعی درباره سخت افزار رایانه ارائه میدهد. در این برنامه میتوان اطلاعات دقیقی را در مورد پردازنده، مادربرد، حافظه و سایر اجزای سیستم مشاهده کرد. برای تعیین سازگاری CPU، می توانید CPU-Z را دانلود و بر روی سیستم خود اجرا کنید.
هنگامی که CPU-Z را باز میکنید، به تب "Mainboard" بروید تا جزئیات مادربرد را مشاهده کنید. تب "Processor" نیز اطلاعات مربوط به CPU فعلی شما را نشان میدهد. با مقایسه این جزئیات با مشخصات CPU جدیدی که میخواهید نصب کنید، میتوانید سازگاری را تایید کنید. CPU-Z همچنین نسخه فعلی BIOS را نیز نشان میدهد که میتواند به شما در تعیین این که آیا به روز رسانی سیستم عامل برای سازگاری با CPU جدیدتان ضروری است یا نه کمک کند.
ابزار آنلاین
چندین وبسایت نیز به طور دقیق سازگاری مادربرد و پردازنده را بررسی میکنند و کار شما را سادهتر میکنند. برخی از این وبسایتها شامل UserBenchmark، PartPicker و BuildMyPC هستند. کافیست مدل مادربرد و CPU مورد نظر خود را برای تعیین سازگاری وارد این سایتها کنید. این ابزار، مشخصات را با هم مقایسه میکنند و نتایج فوری را ارائه میدهند.
البته به یاد داشته باشید که هنگام استفاده از این ابزار، مدل مادربرد و اطلاعات CPU را به طور کاملا صحیح وارد کنید. این میتواند به شما کمک کند تا مانع از اشتباهات پرهزینه شوید و بهترین CPU را انتخاب کنید.
فروشگاه اینترنتی بروزکالا تمامی قطعات و تجهیزات کامپیوتر را با قیمت عالی، کیفیت مناسب و برندهای معتبر به شما عزیزان ارائه میدهد. شما این امکان را خواهید داشت که قبل از خرید با کارشناسان این مجموعه مشاوره داشته باشید و حتی به صورت آنلاین نیز سیستم خود را اسمبل کنید.
پیشنهاد مطالعه: قسمت های اصلی مادربرد
خطرات احتمالی استفاده از CPU و مادربرد ناسازگار
استفاده از پردازندهها و مادربردهای ناسازگار به هیچ عنوان توصیه نمیشود زیرا این عدم تطابق میتواند منجر به خطرات و مشکلات متعددی شود. ما در اینجا به برخی از این مشکلات اشاره کردهایم:
- در موارد شدید ناسازگاری، انتقال نامناسب برق یا مشکلات الکتریکی رخ میدهد که این وضعیت میتواند آسیب جبران ناپذیری به CPU، مادربرد یا سایر قطعات سختافزاری وارد کند.
- یکی دیگر از این مشکلات، ناپایداری سیستم است که طی آن ممکن است رایانه در حین استفاده دچار خرابیهای مکرر، فریز شدن یا خاموش شدن ناگهانی شود.
- بی ثباتی سیستم و خرابیهای مکرر میتوانند منجر به از دست دادن دائمی دادهها یا به مشکل خوردن آنها شوند. این اتفاق خصوصا زمانی رخ میدهد که هنگام خاموش شدن غیرمنتظره سیستم، فایلها به درستی ذخیره نشده باشند.
- در برخی شرایط ممکن است سیستم اصلا بوت یا راهاندازی نشود و صفحه نمایش خالی بماند یا در طول فرآیند بوت، پیغام خطا نمایش داده شود.
- ناسازگاری پردازنده و مادربرد، ممکن است از عملکرد بهینه CPU جلوگیری کند و در نتیجه باعث کند شدن عملکرد کامپیوتر شود.
- گاهی سیستم به خاطر ناسازگاری قادر به مدیریت مناسب دما نیست. در این وضعیت CPU بیش از حد گرم میشود. این گرما به مرور زمان نه تنها به CPU آسیب میزند بلکه سایر قطعات اطراف را نیز دچار مشکلات متعددی میکند.
جدول چیپستهای مادربرد سازگار با پردازنده AMD
جدول چیپستهای سازگار مادربرد برای پردازنده نسل اینتل
نتیجه گیری
برای این که کامپیوتر عملکردی روان و بدون مشکل داشته باشد، به مادربرد وابسته است. مادربرد ارتباط میان قطعات سختافزاری نظیر CPU، کارت گرافیک و غیره را فراهم میکند. اما هر مادربرد تنها انواع خاصی از CPU را ساپورت میکند و انتخاب CPU اشتباه میتواند مشکلات جبران ناپذیری را ایجاد کند. به همین خاطر ما در این راهنمای جامع به تمام نکاتی که برای انتخاب یک مادربرد و CPU سازگار باید بدانید اشاره کردیم. اما اگر همچنان مشکلی در این زمینه دارید، میتوانید از کارشناسان سخت افزار کامپیوتر یا افراد حرفهای کمک بگیرید تا با یک انتخاب صحیح، در وقت و هزینه صرفهجویی کنید.
سوالات متداول
1. آیا میتوانم CPU را بدون تغییر مادربرد ارتقاء دهم؟
بله در بیشتر موارد، میتوان CPU را بدون تغییر مادربرد ارتقاء داد. با این حال، بررسی سازگاری بین مادربرد فعلی و CPU جدیدی که میخواهید نصب کنید ضروری است.
2. اگر مادربرد کامپیوترم از چندین نوع سوکت CPU پشتیبانی کند باید چه کاری انجام دهم؟
اگر مادربرد شما از چندین نوع سوکت CPU پشتیبانی میکند، باید پردازندهای را خریداری کنید که با یکی از این سوکتهای پشتیبانی شده سازگار باشد.
3. چرا برای پشتیبانی از یک CPU جدید، گاهی به آپدیت بایوس نیاز است؟
بایوس حاوی دستورالعملهای مرتبط با سخت افزار است که به مادربرد اجازه میدهد با CPU ارتباط برقرار کند. بنابراین به روز رسانی بایوس، این اطمینان را میدهد که نیازهای پردازنده جدید به خوبی برآورده میشوند و CPU به طور موثری با مادربرد ارتباط برقرار میکند.