تفاوت رم و هارد در کامپیوتر و لپتاپ چیست؟

شناخت قطعات مختلف کامپیوتر و لپتاپ و آگاهی از نوع کارکرد و تاثیر آن‌ها روی عملکرد کلی دستگاه مسئله‌ای بسیار مهم است، که در خرید وسایل الکترونیکی تاثیر به سزایی دارد. با این حال، بسیاری از افراد این آگاهی را نسبت به مهم‌ترین قطعات کامپیوتری ندارند. درنتیجه در هنگام خرید کامپیوتر یا لپتاپ با مشکلاتی مواجه شده و نمی‌توانند به درستی گزینه‌های روی میز را با معیارهای مشخص و مناسب بررسی و مقایسه کنند. به عنوان مثال، بسیاری از افراد متوجه تفاوت رم و هارد کامپیوتر نیستند و این دو قطعه را یکی می‌شمارند، حال آن‌که اگر دقت کنند، می‌بینند که به عنوان مثال در یک لپتاپ، حافظه رم ممکن است تنها 8 گیگ باشد، در حالی که ظرفیت هارد 500 گیگ است! از این جهت، در این مقاله از مجله بروزکالا قصد داریم به بررسی ماهیت و عملکرد هر یک از این قطعات و تفاوت رم و هارد دیسک بپردازیم.

آن‌چه در این مقاله خواهید خواند:

• رم چیست و چه نقشی در عملکرد کامپیوتر دارد
• انواع هارد دیسک کامپیوترو تفاوت آن‌ها
• تفاوت رم و حافظه داخلی در کامپیوتر و لپتاپ

رم چیست و چه نقشی در عملکرد کامپیوتر دارد؟

رم (RAM) که مخفف Random Access Memory است، بر خلاف حافظه هارد دیسک، رم اطلاعات را به صورت موقت ذخیره می‌کند تا پردازنده بتواند به آن‌ها سریع‌تر دسترسی داشته باشد. هر بار که برنامه‌ای اجرا می‌شود، اطلاعات مورد نیاز از هارد به رم منتقل می‌گردد تا سرعت پردازش افزایش یابد. بنابراین، حجم رم تأثیر مستقیمی بر سرعت و کارایی سیستم دارد.

انواع رم‌ کامپیوتر با ظرفیت‌های مختلفی عرضه می‌شوند که بسته به نوع استفاده، تأثیر متفاوتی بر عملکرد سیستم دارند:

• ۴ تا ۸ گیگابایت: مناسب برای کارهای روزمره مانند وب‌گردی، تماشای فیلم و استفاده از نرم‌افزارهای سبک.
• ۱۶ گیگابایت و بیشتر: برای کارهای سنگین‌تر مانند گیمینگ، برنامه‌نویسی و ویرایش ویدیو عملکرد بهتری دارد.

اگر ظرفیت رم کمتر از نیاز سیستم باشد، عملکرد کند شده و برنامه‌ها با تأخیر اجرا می‌شوند. بنابراین، انتخاب مقدار رم مناسب بسته به نوع استفاده از لپ‌تاپ یا کامپیوتر، تفاوت محسوسی در تجربه کاربری ایجاد می‌کند.

بیشتر بخوانید: هارد دیسک کامپیوتر چیست ؟

انواع هارد دیسک کامپیوترو تفاوت آن‌ها

هارد دیسک سخت افزاری است که برای ذخیره و مدیریت انواع اطلاعات در کامپیوتر و لپتاپ است؛ به بیان ساده‌تر، هارد دیسک حافظه بلند مدت دستگاه شما است و اگر در سیستمی وجود نداشته باشد، هیچ اطلاعاتی از جمله سیستم عامل، داده‌های لازم و فایل‌های شخصی شما روی کامپیوتر ذخیره نمی‌شود و این اطلاعات با هر بار خاموش کردن سیستم، از بین می‌رود.

از آن‌جایی که فیلم‌ها، عکس‌ها، موسیقی و تمامی اسناد مورد نیاز شما روی هارد دیسک لپتاپ ذخیره می‌شود، بدیهی است که هر چه حافظه آن بیشتر باشد، مقدار اطلاعاتی که می‌توان روی آن ذخیره کرد، بیشتر است. علاوه بر ظرفیت هارد، مولفه دیگری که به هارد دیسک نسبت داده می‌شود، سرعت آن می‌باشد که به بیان ساده، سرعت جابه‌جایی مطالب را درون هارد توصیف می‌کند. این سرعت با تعداد " دور در دقیقه " بیان می‌شود و بیشتر هاردها دارای سرعت 5400 دور در دقیقه می‌باشند. اما هاردهایی با حافظه‌های بسیار زیاد و سرعت‌های بیشتر حدود 7200 و یا 10000 دور در دقیقه نیز وجود دارند، که برای استفاده افرادی طراحی شده‌اند که نیاز به حافظه بسیار بالا و سرعت پردازش غنی برای انجام کارهایشان هستند.

هارد دیسک‌های کامپیوتر را می‌توان از دو جنبه متمایز کرد:

۱. تفاوت انواع هارد از نظر نوع اتصال:

هارد دیسک‌ها به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند. هارد دیسک داخلی همان حافظه‌ای است که درون لپ‌تاپ یا کامپیوتر قرار گرفته و برای ذخیره دائمی اطلاعات استفاده می‌شود. در مقابل، هارد دیسک خارجی که به آن هارد اکسترنال گفته می‌شود، به‌صورت جداگانه از طریق پورت‌های USB یا دیگر رابط‌ها به سیستم متصل شده و عملکردی مشابه فلش مموری اما با ظرفیت بیشتر دارد.

۲. تفاوت انواع هارد از نظر فناوری ذخیره‌سازی:

هارد دیسک‌ها به دو نوع HDD و SSD تقسیم می‌شوند:

• هارد HDD: این نوع هارد از دیسک‌های چرخان و حسگرهای مکانیکی برای خواندن و نوشتن اطلاعات استفاده می‌کند. سرعت عملکرد آن به تعداد چرخش دیسک در دقیقه (RPM) بستگی دارد که معمولاً بین 5400 تا 15000 دور در دقیقه متغیر است. این مدل، رایج‌ترین نوع هارد دیسک در کامپیوترهای شخصی و حرفه‌ای است.
• هارد SSD: برخلاف HDD، هارد SSD دیسک فاقد قطعات متحرک است و از حافظه فلش برای ذخیره اطلاعات استفاده می‌کند. همین تفاوت باعث می‌شود که SSD در مقایسه با HDD سریع‌تر، کم‌مصرف‌تر و کم‌صداتر باشد. با این حال، قیمت بالاتر آن باعث شده تا بیشتر در کاربردهای حرفه‌ای و پیشرفته مورد استفاده قرار گیرد، در حالی که HDD گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر برای استفاده‌های عمومی است. 

پیشنهاد مطالعه: حافظه SSD چیست؟

تفاوت رم و حافظه داخلی در کامپیوتر و لپتاپ

با خواندن ویژگی‌ها و کاربردهای دو قطعه، باید متوجه اصلی‌ترین تفاوت حافظه و رم شده باشید؛ رم محل ذخیره دائمی اطلاعات نیست و وظیفه آن، ذخیره موقت داده‌هایی است که برنامه‌های مختلف یک کامپیوتر برای اجرا شدن به آن نیاز دارند. در نتیجه، رم و سرعت آن هیچ ربطی به مقدار فایل‌های ذخیره شده روی کامپیوتر شما ندارد و وظیفه ذخیره دائمی حجم بالای فایل‌ها، ویدیوها، عکس‌ها و ... بر عهده هارد دیسک می‌باشد.
این دو قطعه تفاوت‌های دیگر نیز دارند، که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

1 . نوع حافظه

همان‌طور که گفته شد، تفاوت هارد و رم در نوع حافظه و مدل ذخیره سازی در هر کدام است. هارد دیسک دارای حافظه دائمی است، به این معنا که اطلاعات روی هارد دیسک پس از خاموش شدن کامپیوتر حفظ می‌شوند و در دسترس خواهند بود. این در حالی است که حافظه RAM دارای حافظه موقتی است و پس از خاموش شدن کامپیوتر، اطلاعات روی آن پاک می‌شود.

2 . ظرفیت حافظه

هارد دیسک دارای ظرفیت بالاتری نسبت به حافظه رم می‌باشد، چرا که وظیفه آن ذخیره کردن حجم بسیار بالاتری از اطلاعات و به صورت دائمی است. به عنوان مثال، هارد دیسک‌ها می‌توانند ظرفیتی تا ۴ ترابایت و حتی بیشتر داشته باشند، در حالی که حافظه رم معمولاً تا 16 یا در نهایت گیگابایت ظرفیت دارد. 

3. سرعت دسترسی به اطلاعات

بدیهی است که حافظه رم سریع‌تر از هارد دیسک به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا می‌کند، چرا که عملکرد حافظه رم تنها در حالت روشن بودن کامپیوتر انجام می‌شود و از آن‌جا که بارگزاری اطلاعات مورد نیاز اجرای هر برنامه بر عهده رم می‌باشد، این قطعه وظیفه دارد این اطلاعات را با بیشترین سرعت و در کمترین زمان، در اختیار برنامه بگذارد. چرا که دسترسی سریع برنامه به این اطلاعات بسیار مهم است. این در حالی است که هارد دیسک در مقایسه با حافظه رم کندتر است و زمان بیشتری برای دسترسی به اطلاعات نیاز دارد.

4. قابل حمل بودن

در بررسی تفاوت رم و حافظه داخلی در لپ تاپ و کامپیوتر باید گفت هارد دیسک‌ها قابل حمل بوده و می‌توان آن‌ها را به راحتی به دستگاه‌های دیگر منتقل کرد و در عین حال، انواع هارد اکسترنال هم وجود دارند که به طور کل از دستگاه بیرون بوده و نیاز ندارند برای ذخیره اطلاعات داخل بدنه اصلی دستگاه نصب شوند. این در حالی است که حافظه رم همواره باید درون کامپیوتر بوده و به صورت مستقیم به پردازنده متصل باشد و نمی‌توان آن را به دستگاه‌های دیگر منتقل کرد.

5. فرق رم با حافظه داخلی در کاربردهای مختلف

هارد دیسک برای ذخیره اطلاعات و فایل‌های بزرگ مناسب است، در حالی که حافظه رم برای اجرای برنامه‌ها و فرآیندهای کامپیوتر استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای ذخیره بازی‌های رایانه‌ای با گرافیک بالا و فایل‌های ویدئویی با کیفیت بالا، نیاز به هارد دیسک با ظرفیت بالا و سرعت خواندن و نوشتن بالا است، در حالی که برای اجرای این بازی‌ها، نیاز به حافظه رم با ظرفیت بالا و سرعت بالا است.

6. قیمت

هارد دیسک‌ها در مقایسه با حافظه رم ارزان‌تر هستند و رم‌ها به طور معمول از قیمت‌های بسیار بالاتری برخوردارند، چرا که روند تولید آن‌ها نیازمند ظرافت بیشتر بوده و روند سخت‌تری دارد.

پیشنهاد مطالعه : هارد مناسب برای کامپیوتر

سخن پایانی

در این مقاله با تفاوت‌های اساسی بین هارد دیسک و رم آشنا شدیم و دریافتیم که هر یک از این قطعات، نقشی حیاتی اما مجزا در عملکرد کامپیوتر ایفا می‌کنند. هارد دیسک وظیفه ذخیره‌سازی دائمی اطلاعات را بر عهده دارد، در حالی که رم (RAM) به عنوان حافظه موقت، سرعت پردازش و اجرای برنامه‌ها را افزایش می‌دهد. برای داشتن یک سیستم بهینه و کارآمد، وجود هر دو قطعه ضروری است و نبود یا ضعف در هر یک، می‌تواند باعث کاهش عملکرد و کند شدن سیستم شود. سرعت بارگذاری، اجرای برنامه‌ها، گیمینگ، پردازش داده‌ها و حتی طول عمر دستگاه همگی تحت تأثیر انتخاب صحیح این دو قطعه قرار دارند.

از آنجا که نیازهای کاربران با یکدیگر متفاوت است، انتخاب نوع و ظرفیت مناسب هارد دیسک و رم نیز بستگی به کاربرد دستگاه دارد. برای کارهای سبک، یک رم با ظرفیت متوسط و یک هارد HDD کافی خواهد بود، اما برای امور سنگین‌تر مانند ویرایش ویدیو، طراحی گرافیکی، گیمینگ و پردازش داده‌های حجیم، استفاده از رم با ظرفیت بالاتر و هاردهای SSD توصیه می‌شود.

اگر قصد ارتقای سیستم خود را دارید، بهتر است ابتدا نیازهای خود را مشخص کنید و سپس با بررسی گزینه‌های موجود، بهترین انتخاب را داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده محصولات، می‌توانید به وب‌سایت بروزکالا مراجعه کنید.

سوالات متداول

1 . فایل‌های شخصی من از روی کامپیوتر پاک شده است، آیا رم کامپیوتر دچار مشکل شده؟

خیر، به احتمال زیاد مشکل از هارد دیسک کامپیوتر شما است. بهتر است در اسرع وقت دستگاه خود را به یک متخصص نشان دهید.

2 . آیا سرعت کم بارگزاری لپتاپ من به خاطر حجم زیاد ویدیوهایی است که در آن ذخیره کردم؟

خیر، سرعت بارگزاری برنامه‌ها به حافظه رم بستنی دارد و ویدیوهای شما روی هارد دیسک ذخیره می‌شود. ممکن است رم لپتاپ شما دچار مشکل شده باشد.

3 . چند نوع هارد دیسک وجود دارد؟

هارد دیسک به دو نوع اینترنال و اسکترنال و همچنین به دو دسته HDD و SSD تقسیم می‌شود.

4 . آیا رم هم مثل هارد دیسک نوع اکسترنال دارد؟

خیر، حافظه رم تنها داخل سیستم کامپیوتری تعبیه می‌شود و نوع اکسترنال آن وجود ندارد.